У мінулых выпусках мы ўжо рабілі выкрыццё аб гэтым афганскім прадказальніку — папулярным сёння ў Расеі, таму што ён зараз прарочыць Украіне паражэнне ў вайне. Як аказалася яго прадказанні спраўджваюцца вельмі рэдка. 

Цяпер Сідзік Афаган сцвярджае, што землятрус у Турцыі быў штучным. І выклікаў яго, паводле яго слоў, нейкі камітэт, які супраць чалавецтва. Ці наўрад гэтаму варта верыць, асабліва ўлічваючы, што ён піша хлусню нават аб сабе на сваім жа сайце.

«Махамед Сідзік Афган — афганскі філосаф і матэматык. Адзін з найвялікшых геніяў свету, унесены ААН і Юнэска ў Спіс здабытку чалавецтва», — гаворыцца на яго рускамоўным сайце.

У Юнэска, вядома, шмат спісаў, але ніводны з іх не называецца Спісам здабытку чалавецтва. Ёсць, напрыклад, спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва і спіс Сусветнай спадчыны.

Англамоўны сайт прадказальніка абвяшчае, што гаворка аб World Heritage List — гэта значыць, у спісе Сусветнай спадчыны Юнэска.

Вось гэты спіс на сайце Юнэска. І першым жа радком ідзе Аўганістан. Там Юнэска ахоўвае толькі два аб'екты — Мінарэт і археалагічныя знаходкі Джэма, а таксама культурны ландшафт і археалагічныя помнікі даліны Баміян. Ніякага Сідзіка Афгана ў спісе няма.

Больш за тое, ва ўсім спісе ўвогуле няма людзей. Таму што гэта спіс пра іншае:

«Сусветная спадчына — гэта абазначэнне месцаў на Зямлі, якія ўяўляюць выбітную ўніверсальную каштоўнасць для чалавецтва і, як такія, былі ўнесены ў Спіс сусветнай спадчыны, каб быць абароненымі для будучых пакаленняў, каб яны маглі шанаваць і атрымліваць асалоду».

Вось, напрыклад, ад Беларусі ў спіс увайшлі Мірскі і Нясвіжскі замкі, дуга Струвэ і Белавежская пушча.

Сідзіка няма і ў спісе нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва Юнэска. Там толькі два святы Наўруз і Чэла і традыцыі шаўкаводства. Што ўвогуле цалкам прадказальна, таму што Сідзік цалкам сабе матэрыяльны. І нават прыдумаў сабе гучны піяр на Юнэска.

Старшыня Еўракамісіі лічыць рэпутацыю ЗША бездакорнай

Кіраўнік дзяржтэлеканала «Беларусь-1» Іван Эйсмант у перадачы «Клуб рэдактараў» высмеяў старшыню Еўракамісіі Урсулу фон дэр Ляен:

«Ведаеце, што на гэтым тыдні фон дэр ля Ляен сказала? Яна кажа, што хутчэй за ўсё Паўночны паток не Злучаныя Штаты Амерыкі ўзарвалі. Чаму? Бо не, кажа. Я не ведаю, каб ЗША калі-небудзь парушалі міжнароднае права».

Відавочны намёк на Ірак, таму што перад гэтай цытатай госці перадачы менавіта яго і абмяркоўвалі. Бо расійскія і беларускія дзяржаўныя СМІ часта параўноўваюць напад на Украіну з тэрыторыі Расіі і Беларусі з нападам ЗША на Ірак. Маўляў, чаму амерыканцам можна парушаць міжнароднае права і нападаць на іншыя краіны, а Расіі нельга.

Мы праверылі цытату і аказалася, што Іван Эйсмант трапіўся на розыгрыш. Вось першакрыніца гэтай навіны — сатырычны тэлеграм-канал «А вось мой яндэкс кашалёк».

«"Версія аб датычнасці ЗША да дыверсій на газаправодах здаецца нам абсурднай. За ўсе гады існавання Амерыкі не было ўстаноўлена і пацверджана ніводнага факта парушэння міжнароднага права або дзеянняў па-за рамкамі міжнароднага заканадаўства. Бездакорная рэпутацыя амерыканскай дзяржавы дазваляе нам не разглядаць гэтую версію", — старшыня Еўракамісіі Урсула фон дэр Ляен».

Да таго моманту, калі запісвалі «Клуб рэдактараў», гэты тэлеграм-канал ужо ва ўсю смяяўся над тымі, хто перапосціў яго фэйк. А некаторыя з тэлеграм-каналаў, якія яго распаўсюдзілі, прызналі памылку і апублікавалі абвяржэнне.

Іронія сітуацыі складалася ў тым, што казаў Эйсмант пра гэта якраз тады, калі госці яго студыі абмяркоўвалі якое даверлівае заходняе грамадства і аўтаматычна верыць усяму таму, што яму распавядаюць, без якой-небудзь крытычнай рэфлексіі.

«Дастаткова паказаць нейкую прабірку на паседжанні ААН, патрэсці незразумелым белым парашком, і ўсе, без якой-небудзь увогуле крытычнай рэфлексіі кажуць: ой, Ірак».

Такім чынам, Іван Эйсмант ці то свядома, ці то па даверлівасці распаўсюдзіў фэйк.

А што да сутнасьці іхняй размовы, то, сапраўды, пасьля ўварваньня ЗША ў Ірак спэцыяльная камісія не выявіла там запасаў зброі масавага зьнішчэньня, пра якія казалі амэрыканскія чыноўнікі напярэдадні вайны. Але істотная дэталь палягае ў тым, што ЗША прызналі сваю памылку. Аналагічных заяў ад Крамлёўскіх афіцыйных асоб адносна масавага адраджэння ва Ўкраіне нацызму няма.

Украінцы не хочуць змагацца за Крым і Данбас

Значная колькасць украінцаў не жадаюць ваяваць за Крым і Данбас. Пра гэта ў эфіры Альфа-радыё расказаў дэкан факультэта журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта Аляксей Бяляеў. Акрамя гэтага, паводле яго слоў, Еўропа стамілася ад вайны і ў неафіцыйных кантактах шукае міру з Расіяй. 

«Самы пакутніцкі бок — Украіна. Як бы там украінскія нацыяналісты, нацысты не спрабавалі яе знішчыць поўнасцю, але частка ўкраінскага насельніцтва безумоўна таксама лічыць, што гэтую вайну трэба сканчаць. Значная частка грамадства не лічыць, што там трэба, напрыклад, змагацца за Крым, адстойваць нейкія тэрыторыі, якія з вамі жыць не жадаюць. А трэба заключаць мір і садзіцца за стол перамоваў, каб спыніць знішчэнне ўласнай нацыі».

Гэтая заява прагучала на фоне навін і заяваў Зяленскага аб пачатку новага наступу Расіі на тэрыторыі Украіны, якое пакуль не вызначылася значнымі перамогамі. Самы буйны населены пункт, які занялі расіяне ў рамках гэтага наступлення — Соледар, меў да вайны насельніцтва каля 10 тысяч чалавек. Наступны за ім па буйнасці — прыгарад Бахмута сяло Парасковіеўка каля 3 тысячы чалавек.

Бяляеў не ўдакладніў, адкуль ён узяў дадзеныя аб настроях украінскага грамадства. Мы патэлефанавалі яму, каб даведацца пра гэта ў яго асабіста. Аднак адказу ён не даў, спаслаўшыся на занятасць і прапанаваў ператэлефанаваць праз паўтары гадзіны. Пасля чаго яго тэлефон стаў недаступны.

Пры гэтым, усе апытанні, вынікі якіх можна знайсці ў сетцы, кажуць аб супрацьлеглым. Напрыклад, у лістападаўскім апытанні сацыялагічнай службы «Рэйтынг» толькі 9% украінцаў гатовы змірыцца са стратай Крыма і тэрыторый Данбаса, якія Расея кантралявала да пачатку ўварвання. 

Падобныя дадзеныя і ў Фонду «Дэмакратычныя ініцыятывы імя Ілька Кучэрыва». Пайсці на якія небудзь кампрамісы дзеля міру гатова толькі чвэрць украінцаў. Але аддаць Крым гатовыя ўсяго 8% украінцаў, а Крым і частка Данбаса — толькі 6%.

І нават даследаванне Мюнхенскага індэкса бяспекі-2023 паказала, што са стратай Крыма гатовы змірыцца толькі 11% апытаных. Са стратай Крыма і даваенных ЛДНР — толькі 7%.

Гэта значыць, па розных апытаннях вынік атрымліваецца прыкладна аднолькавы - доля ўкраінцаў, якія гатовыя змірыцца хаця б з тэрытарыяльнымі стратамі, якія былі да поўнамаштабнага ўварвання, вар'іруецца ў раёне адной дзесятай насельніцтва.

Украінскі эксперт пахваліў Лукашэнку

Украінскі эксперт у жывым эфіры пахваліў Лукашэнку, сцвярджае тэлеграм-канал «ЖС прэміум». Гаворка ідзе пра інтэрв'ю ўкраінскага палітычнага кансультанта Аляксандра Антанюка тэлеканалу «Белсат». 

«Польскія прапагандысты ад шоку мовы праглынулі, калі ў прамым эфіры запрошаны госць з Украіны пачаў хваліць Бацьку за тое, што ён у 90-х не даў разрабаваць краіну», - напісалі аўтары канала. І прымацавалі відэа, дзе Антанюк кажа пра Лукашэнку даволі кампліментарныя рэчы: 

«У чым быў яго моцны бок, то ён у 90-х гадах не дапусціў той прыватызацыі, якая адбылася ва Украіне.... Людзі былі ашуканы. У нас з'явіўся клас алігархаў... Было вызначанае прасяданне. У Беларусі ўсё захавалася з Савецкага саюза... На гэтым фоне ў 90-х Лукашэнка выглядаў прагрэсіўна». 

Такія словы сапраўды прагучалі. Але важны кантэкст. У інтэрв'ю гаворка ішла аб тым, што зараз стаўленне ўжо зусім іншае. А гэтыя словы госця былі пра тое, як украінцы ўспрымалі Лукашэнку раней і як гэта змянілася зараз. Гэтыя моманты з відэа «ЖС прэміум» выразалі.

Вось як насамрэч выглядала гэтае інтэрв'ю:

« - Наша стаўленне да Лукашэнкі змянілася кардынальна рэзка, цяпер мы прыйшлі да ўсведамлення таго, што за аўтарытарызмам заўсёды ідзе таталітарны рэжым. Усё пачалося з аўтарытарызму... Трэба прызнаць, што, Лукашэнка здолеў не дапусціць, вось што, напэўна, было яго моцным бокам, што ён у 90-я гады не дапусціў той прыватызацыі...

- Але разам з тым, прабачце, гэтыя дзяржаўныя прадпрыемствы, такую карэктыву ўнясу, яны былі пад кантролем сям'і Лукашэнкі. Гэта значыць, ён стварыў манаполію сваю над гэтай дзяржуласнасцю...

- Бачыце гэта вы разумееце, а нам з Украіны гэта было складана ўсведамляць. Мы бачылі карцінку, бачылі тавар»

Прычым, як бачым, стаўленне змянілася не толькі з-за яго пазіцыі ў пытанні вайны. Ужо ў 21 годзе Лукашэнку не давяралі 54% украінцаў. Праўда, давяралі 36%, і гэта было больш, чым у іншых замежных лідэраў. У красавіку мінулага года ўсё было ўжо адназначна - 88% апытаных сказалі, што ставяцца да Лукашэнкі зусім негатыўна, і яшчэ 8% - хутчэй негатыўна.

Зрэшты, сам Лукашэнка, нягледзячы на сваё рэнамэ ва Ўкраіне, імкнецца паўстаць міратворцам і абаронцам украінскага народа і часта ўзгадвае пра свае ўкраінскія карані.

Мелоні заявіла, што Польшча хоча напасці на Украіну

Прэм'ер-міністр Італіі Джорджа Мелоні заявіла, што Польшча хоча напасці на Украіну, Інфармацыя апублікавалі некалькі беларускіх тэлеграм-каналаў: «Мір.бай», «ЖС прэміум», «Зямля наша». Вось што, напрыклад, напісаў апошні з іх: 

«Прэм'ер-міністр Італіі Джорджа Мелоні: "Параза Украіны будзе перадумовай для ўварвання іншых еўрапейскіх краін".

Вельмі шчыры намёк на тое, што Польшча спіць і бачыць, як бы адгрызці сабе Заходнюю Украіну. Фактычна італьянская прэм'ерша пацвердзіла словы Аляксандра Лукашэнкі, які неаднаразова казаў пра гэта раней». 

А зараз мы растлумачым, адкуль тут ногі растуць. Усе яны перадрукавалі навіну тэлеграм-канала Пул №3. Гэта канал спецкара аддзела палітыкі газеты «Камсамольская праўда» і журналіста крамлёўскага пула Дзмітрыя Смірнова.

І вось ён выклаў відэа з прамовай Мелоні ў Кіеве з сінхронным перакладам на ўкраінскую мову. А ўнізе пусціў тытры перакладу з украінскай на рускую. І вось што ў выніку атрымалася:

«Ніякі мір, які б прадугледжваў капітуляцыю украінцаў, не можа лічыцца мірам. Параза Украіны была б перадумовам для ўварвання ў іншыя еўрапейскія краіны». 

Тое ж самае напісана і ў тэкставай версіі прамовы Мелоні, якая размешчана на афіцыйным сайце італьянскага ўрада.

Гэта значыць, Мелоні кажа, што калі ўпадзе Украіна, то могуць напасці і на нас, еўрапейцаў, а не тое, што мы тады нападам. Можа памылка перакладу, а можа спадзяваліся, што расейцы дрэнна разумеюць па-украінску. 

Увогуле Смірноў зрабіў з гэтага цэлую навіну, якую падхапілі беларускія тэлеграм-каналы. Якія, у прынцыпе, украінскую павінны разумець значна лепш, бо яна вельмі падобная да беларускай.