Антыфэйк / фактчэк

03 лістапада 2022

Фэйкі тыдня: Вальфовіч убачыў у ядравых вучэннях краін NATO іронію

Тое, што вучэнні NATO праходзяць у звычайным парадку, прызнаў нават намеснік кіраўніка Міністэрства замежных спраў Расеі Сяргей Рабкоў

Краіны NATO з 17 па 30 кастрычніка, праводзілі ў Еўропе ядравыя вучэнні пад назвай «Непахісны поўдзень». Нягледзячы на ​​тое, што вучэнні гэтыя былі планавымі, дзяржсакратар Рады Бяспекі Беларусі Аляксандр Вальфовіч знайшоў у іх пагрозу:

«Гэта вучэнні з ядравымі сіламі адпрацоўваюцца, дзе на тэрыторыі Польшчы і Расеі, у адпаведнасці з планам вучэнняў, разглядаюцца каля 400 аб'ектаў для паражэння. Вучэнні маюць наступальны характар, а не абарончы характар. І ўсе заявы кіраўнікоў калектыўнага захаду аб тым, што гэта планавыя вучэнні, выклікаюць лёгкую іронію і смех».

Глядзім 2021 год – роўна ў тым жа месяцы, у кастрычніку, прайшлі тыя ж вучэнні на выпадак ядравай атакі. 2020 год – тое ж самае – ядравыя вучэнні NATO ў кастрычніку. У 2014 годзе таксама краіны NATO праводзілі ядравыя вучэнні «Непахісны поўдзень».

Тое, што вучэнні NATO праходзяць у звычайным парадку, прызнаў нават намеснік кіраўніка Міністэрства замежных спраў Расеі Сяргей Рабкоў:

«Яшчэ раз падкрэслю, што ў гэтым няма «надзвычайшчыны», гэта мерапрыемствы, якія рэгулярна праводзяцца. Вядома, іх сцэнары магу адрознівацца – не заўсёды па адным і тым жа парадку і паслядоўнасці ўсё гэта праходзіць».

Але ў Беларусі працягнулі нагнятаць абстаноўку. Палітолаг Вадзім Ялфімаў у эфіры «Радыё Менск» назваў гэтыя вучэнні эпахальнымі:

«Гэта сапраўды эпахальная падзея, паколькі такіх вучэнняў не было шмат гадоў. Пры гэтым амерыканцы кажуць, што гэта не яны правакуюць ядравую пагрозу».

Расейскія вучэнні «Гром» пачаліся 26 кастрычніка і праводзіліся не ў адказ на вучэнні NATO, а таксама ў планавым парадку. Гэта гавораць самі расейскія дзяржСМІ. Вось, напрыклад, выпуск праграмы «Время» на Першым канале:

«Трэніроўка планавая. Такая ж, як і распачатыя ў сярэдзіне кастрычніка вучэнні NATO пад загадкавай назвай «Непахісны поўдзень».

Інфармацыйнае агенцтва ТАСС выклала падрабязную храналогію вучэнняў стратэгічных ядравых сіл Расеі. З яе добра бачна, што з 2012 года такія вучэнні праводзяцца ў Расеі штогод, і як правіла, восенню. А вось у мінулым годзе іх не было.

Тут палітолаг Ялфімаў зноў схлусіў. Іх перанеслі на люты 2022 года – яны прайшлі за пяць дзён да нападу Расеі на Украіну. Атрымліваецца, што сёлета Расея стратэгічныя ядравыя вучэнні праводзіць ужо другі раз.

Гэта значыць, насамрэч, і Расея, і NATO, правялі ў кастрычніку планавыя вучэнні, якія праходзяць ужо даволі шмат гадоў. Праўда, з-за пераносу тэрмінаў Масква іх правяла сёлета два разы, замест аднаго.

Арастовіч заявіў, што ўкраінскія СПА збілі больш расейскіх ракет, чым іх было выпушчана па Украіне

Беларускія і расейскія СМІ распаўсюджваюць інфармацыю аб тым, што дарадца Офіса прэзідэнта Украіны Аляксей Арастовіч так захлусіўся, што заявіў, што ўкраінскія СПА збілі больш расейскіх ракет, чым іх было выпушчана па Украіне.

«Аляксей Арастовіч — ізноў трапіўся на хлусню пра рускія ракеты. Па яго версіі ВКС Расіі з акваторыі Чорнага мора запусцілі 12 крылатых ракет "Калібр", з якіх СПА Украіны нібыта збілі 18», — піша «СБ. Беларусь сёння». У доказ публікуючы кароткі ўрывак яго стрыму на ютуб-канале «Фейгін Live». 

«У два з паловай менш чым учора, але тым не менш з раніцы 12 Калібраў паляцела з Чарнобыля. Значыць, з іх 18 збілі», — кажа Арастовіч на відэа. 

Тэму падхапіў і расейскі тэлеканал «Царград».

«У нейкі момант Арастовіч стаў выхваляцца, што ВСУ атрымалася збіць 18 рускіх крылатых ракет "Калібр". Пры гэтым, што самае цікавае, усяго іх было 12. Вось такая простая матэматыка ва ўкраінскага палітыка».

А вось Вольга Бялова з тэлеканала «Звязда», спрабуючы высмеяць нібыта заблытанага Арастовіча, тут жа заблыталася сама. У яе версіі Украіна збівала ўжо не ракеты Калібр, а дроны Герань.

«Настолькі натхніўся вось гэтай вось працай, эфектыўнай стральбой двустволкі па Герані, што заявіў, што так, з 12 Гераняў мы збілі, ён сказаў 18».

Тое, што Арастовіч выразна вымавіў «Калібр», а яна сказала пра «Герань», Вольгу не збянтэжыла.

«Ён можа несці ўжо абсалютную лухту, галоўнае рабіць гэта вось гэта са спакойным выразам асобы, улагоджваюць інтанацыямі.

- Ён на фенибуте, падобна, сядзіць.

- Ну, мабыць, так.

- Ну, без жартаў, фенибутам закаціўся ...

- А там ужо што 12, што 18, што па Герані, што па Калібрах з двустволак, у прынцыпе ўжо ўсё роўна, усё збілі». 

Аднак гэта ўсё няпраўда. Насамрэч фраза Аляксея Арастовіча гучала так

«Абстрэлы… было запушчана 28 ракетаў з іх 16 Х-101 і Х-555Ха… Гэта значыць, гэта працягваюцца абстрэлы… Працяг, у два з паловай разы меншы, чым учора, але тым не менш з раніцы сёння было 12 Калібраў… Паляцела з Чарнобыля. Значыць, з іх 18 збілі, збілі 8 іранскіх дронаў камікадзэ і збілі тры дроны, дроны-разведчыкі, якія наводзяць на аб'екты агнявога паражэння». 

Такім чынам, расейскія і беларускія СМІ проста адрэзалі кавалак фразы Арастовіча. У сапраўднасці ён сказаў дзве рэчы.

Па-першае, што інтэнсіўнасць расейскіх ракетных абстрэлаў падала. Пры гэтым, большасць ракет не далятае да цэлі. З 28 ракет збілі 18, гэта значыць, з трох расейскіх ракет да мэты далятае толькі адна.

Па-другое, што ўкраінцы збілі 8 дронаў Герань. Выказваліся падазрэнні, што пад гэтай маркай расіяне выкарыстоўваюць закупленыя ў Ірана дроны-камікадзэ Шахед. Але Масква і Тэгеран гэта адмаўляюць.

Гэтыя дроны, з'явіўшыся на полі бою ў верасні, стварылі праблему для ўкраінскіх войскаў — яны ўтрымліваюць мала металічных дэталяў і занізка ляцяць і звычайныя СПА супраць іх малаэфектыўныя. Вось на гэтым відэа мы бачым, як адзін такі мапед (так іх называюць за характэрны гук) украінцы спрабуюць падстрэліць з аўтаматаў.

Калі Арастовіч сказаў, што гэтых Гераняў за адзін дзень збілі восем, працаўнікі расейскіх і беларускіх дзяржСМІ, не аспрэчваючы выказванні па сутнасці, спрабуюць яго высмеяць па форме.

І, дарэчы, вось яшчэ адзін цікавы момант. Для ўзмацнення эфекту на «Звяздзе» далі ўрывак з інтэрв'ю з украінскім вайскоўцам. Ён размаўляў па-украінску, таму ягоныя словы пераклалі на расейскую мову. Гучала гэта вось так:

«Мы па гэтай робат стралялі і пашкодзілі. І ён адхіліўся ад курса. Так, ахвяры. Я гэта бачыў на свае вочы. І мы сваімі рукамі забілі людзей. Але інакш ён бы патрапіў у стратэгічны аб'ект». 

Атрымалася даволі крыважэрна. Маўляў, нічога страшнага, забілі людзей і добра. Але мы знайшлі арыгінальнае відэа гэтага інтэрв'ю, і вось як яно гучала: 

«Таму ў яго стралялі. Пашкодзілі. І ён крыху змяніў траекторыю. І вось там, дзе хлопцы стралялі, і тут, дзе мы стралялі па Жулянскі, і ён крыху змяніў траекторыю. А калі б нічога не рабілася са стралковай зброі, ён бы сапраўды прыляцеў у цэль. І ў мэту патрапілі б сапраўды. Але крыху мы іх адхілілі. Так, ахвяры. І я на свае вочы…, і сваімі рукамі мы, на жаль, даставалі людзей». 

Такім чынам, расейскі пераклад не адпавядае таму, што ён казаў насамрэч. Фразы вырваныя з кантэксту з-за чаго сутнасць сказанага цалкам сказілася.

Захад збіраецца за рахунак заблакаваных расейскіх рэзерваў падняць сваю эканоміку 

ЕЗ і ЗША задумалі падняць сваю эканоміку за кошт заблакаваных расейскіх рэзерваў. Пра гэта ў перадачы «Клуб рэдактараў» на «Беларусь-1» заявіў доктар ваенных навук Мікалай Бузін. 

«Ёсць аб'ект, ёсць жаданне забраць 500 млрд, якія сёння замарожаныя, расейскіх грошай. Што гэта такое. Гэта спроба папоўніць свае рэсурсы, якія Расея не аддае самастойна. Гэта першы крок. Любымі спосабамі. Зараз жа выдатна фон дэр Ляен сказала, мы зараз створым тую базу, тыя законы, якія дазволяць нам забраць гэтыя грошы. 

Прычым "аддаць украінцам" яна не дагаварыла. Гэта не самае галоўнае, галоўнае забраць гэтыя грошы 500 млрд — прабачце, гэта вялізная сума — якая дазволіць пэўны час Еўропе і ЗША пражыць і падняцца».

Нагадаем, што пасля пачатку вайны краіны Захаду замарозілі частку расейскіх валютных рэзерваў. Раней міністр фінансаў Расіі казаў, што гэтая сума складае каля 300 млрд даляраў. У Бузіна ж гэтая сума вырасла да 500 млрд.

Каб зразумець, што такое нават тыя ж 500 млрд долараў для ЗША і ЕС, дастаткова сказаць, што ВУП ЕС летась склаў 17 трыльёнаў долараў, а ВУП ЗША - амаль 23 трлн

Такім чынам, 500 млрд долараў — гэта 2-3% ад іх эканомік. Грошы, вядома, немалыя, але і "пражыць нейкі час, ды яшчэ і падняцца на гэтых грошах", як выказаўся Мікалай Бузін, у ЗША і еўрапейскіх краін наўрад ці атрымаецца. Для разумення, гэта прыкладна, як 1,5 млрд долараў расійскага крэдыту для Беларусі.

Бузіна падтрымаў і кіраўнік «СБ. Беларусь сёння» Зміцер Жук асабліва падкрэсліўшы, што старшыня Еўрапейскай камісіі Уршуля фон дэр Ляйен «не мае намеру аддаваць гэтыя грошы на аднаўленне Украіны».

«Прычым аддаць украінцам яна не казала. Не аддадуць», — заявіў ён. 

Гэта не праўда. Фон дэр Ляен неаднаразова звязвала гэты крок менавіта з кампенсацыяй для Украіны. І ў апошні раз — на канферэнцыі па аднаўленні Украіны, якая прайшла 25 кастрычніка ў Берліне. І там на прапанову прэм'ер-міністра Польшчы Матэвуша Маравецкага накіраваць на гэтыя мэты вялізны гаршчок золата, гэта значыць расійскія актывы, яна адказала, што такая мэта ёсць. Агенцтва Асашэйцед прэс прыводзіць такую цытату:

«Воля ёсць, але юрыдычна яна не трывіяльная; там яшчэ шмат працы», - сказала яна. «Мы настойваем на вяршэнстве закону. ... Гэты працэс павінен быць юрыдычна абгрунтаваным».

Як было агучана на канферэнцыі, Сусветны банк ацэньвае шкоду ад разбурэнняў ва Украіне як раз на 350 млрд еўра.

Такім чынам, заявы ўдзельнікаў «Клуба рэдактараў» аб тым, што заходнія краіны ўжо і не думаюць аддаваць Украіне актывы Расіі — свядомая дэзінфармацыя гледачоў.

Дашліце інфармацыю, якая выклікае ў вас сумневы — мы праверым

Іншыя публікацыі