Кантэкст: Вядоўца праграмы «Весці не маўчаць» Святаслаў Міхайлаў заявіў, што Польшча нібыта апынулася ў цяжкім эканамічным становішчы: у краіне знаходзяцца каля мільёна ўкраінцаў, 70% з якіх не працуюць, а вайсковыя выдаткі Польшчы ў 2024 годзе склалі 4,2% ВУП ці каля $32 млрд.
Пра імклівую змену цэн на харчы ў суседзяў вядоўца ютуб-каналу газеты «Віцебскія весці» Святаслаў Міхайлаў распавёў 19 лістапада 2025 года: «У Польшчы азначыўся ўзрост цэн на прадукты. За апошні тыдзень кошт прадуктовага кошыка вырас на 3%. За тыдзень!»
Пра гэта ж 10 лістапада паведаміла і дзяржаўнае інфармацыйнае агенцтва БелТА: «Паводле аналізу экспертаў PanParagon, у Польшчы цяпер плацяць у сярэднім 100,50 злотых (звыш $27) за асноўныя прадукты харчавання. Гэта азначае, што за тыдзень цэны на прадукты выраслі на 3%. Тэмпы росту цэн таксама павялічваюцца — тыдзень таму яны складалі 0,7%».
PanParagon — гэта дадатак для захоўвання чэкаў і пошуку акцый. Штомесячна карыстальнікі з усёй Польшчы загружаюць туды каля паўтара мільёна чэкаў. На іх грунце платформа аналізуе змену цэн на прадукты, інфляцыю і пакупніцкія трэнды. Перадусім цэны адсочваюцца на 14 асноўных прадуктаў, сярод якіх бульба, цукар, бананы, курыная грудка, малако, яблыкі, морква, памідоры, алей, перац.
Пад канец кастрычніка — пачатку лістапада 2025 года, паводле дадзеных дадатку, кошт спажывецкага кошыка сапраўды вырас на 3% і ў грашовым выразе склаў прыкладна 100 злотых (каля $27). Аднак вядоўца не згадаў, што цэны ў Польшчы не растуць увесь час, кошт прадуктаў можа і зніжацца. Ужо праз тыдзень пасля падаражэння на 3% цэны адкаціліся на 1% — патаннелі 10 з 14 прадуктаў, за якімі сочаць. У траўні 2025-га гэтыя тавары знізіліся ў цане за тыдзень на 3% (тады гэты ж набор каштаваў даражэй, чым цяпер, амаль 108 злотых ці каля $29).
Кароткатэрміновыя ваганні цэн для прадуктаў харчавання нармальныя. Асабліва ў тавараў з высокай валатыльнасцю: цэнавыя скокі ўзнікаюць праз сезоннасць ці акцыі ў крамах.
Больш паказальныя гадавыя змены. Паводле дадзеных Галоўнага статыстычнага кіравання Польшчы, за год прадукты харчавання падаражэлі амаль на 3,5%. У Беларусі за той жа перыяд рост склаў 9,8%. Такі ж прапагандысцкі прыём мы адзначылі, калі раскрылі маніпуляцыю СТБ — вядоўца тэлеканалу распавяла пра падаражэнне ў Латвіі, але не згадала, што беларускія цэны растуць хутчэй.
Пра стан польскай эканомікі кажа прагноз Еўракамісіі: чаканні па росце ВУП на 2026 год палепшыліся з 3% да 3,5%. Эксперты чакаюць далейшае запаволенне інфляцыі. Дзякуючы гэтаму Польшча мае ўсе шанцы выйсці на другое месца ў ЕЗ па тэмпах эканамічнага росту, саступіўшы толькі Мальце.