Антыфэйк / фактчэк

29 ліпеня 2022

Фэйкі тыдня: украінцам, каб атрымаць нумар PESEL у Польшчы, трэба публічна прызнаць Бандэра тэрарыстам. Расследаванне «БелТА»

У афіцыйнай анкеце, вядома ж, увогуле няма такіх пытанняў

Аўтары:
Рэдактары:
«Ці лічыце вы Сцяпана Бандэра тэрарыстам?» – такое пытанне задаюць украінскім уцекачам у Польшчы пры афармленні дакументаў, якія даюць права, у тым ліку, на медычную дапамогу. Вось, што ў сваім тэлеграм-канале апублікавала беларускае дзяржаўнае інфармацыйнае агенцтва «БелТА».

А вось, як насамрэч выглядае анкета на атрыманне нумара PESEL у Польшчы.

Яе можна знайсці на афіцыйным сайце гарадскога кантактнага цэнтру Варшавы. Што мы бачым? Па-першае: у анкеце значна больш пунктаў для запаўнення, і яна не змяшчаецца на адным лісце. Па-другое: сапраўдная анкета павінна быць з фатаграфіяй, а ў версіі «БелТА» яе няма. І па-трэцяе: у афіцыйнай анкеце, вядома ж, увогуле няма такіх пытанняў.

Украіна на мяжы знясілення запасаў зброі

ВСУ на мяжы знясілення запасаў зброі. Гэта заявіла Вольга Скабеева ў сваёй перадачы «60 хвілін», на «Расія-1». Пры гэтым яна сцвярджае, што такую інфармацыю публікуе французская газета «Ліберасьён». 

«Міністр абароны Францыі Лякарню паведаміў, што перадача Украіне 18 гармат Цэзар амаль на чвэрць скараціла артылерыйскі парк французскай арміі. А самі ВСУ на мяжы знясілення запасаў зброі. Пра гэта паведамляе газета "Ліберасьён". Спецыяліст французскага фонду стратэгічных даследаванняў Туры заявіў, што Кіеў цалкам залежыць ад заходняй падтрымкі ў плане абнаўлення арсенала сваёй артылерыі». 

Гэта не праўда. Па-першае, міністр абароны Францыі заявіў, што пастаўкі 18 гармат Цэзар на чвэрць скарацілі толькі парк гармат Цэзар, якія ёсць на ўзбраенні французскай арміі, а не ўвесь артылерыйскі парк. На пачатак вайны ў Францыі было 76 адзінак прылад "Цэзар". 18 ад 76 - гэта як раз 23,6%. Усяго ж у Францыі на ўзбраенні ў 2021 годзе было 119 155-міліметровых гармат, сярод якіх тыя самыя Цэзары, 132 мінамёты, 13 РСЗА.

А па-другое, як аказалася, газета «Ліберасьён» не заяўляла, што ВСУ на мяжы знясілення запасаў зброі. Вось той самы артыкул, пра які кажа Скабеева. У ёй ішла размова аб недахопе боепрыпасаў савецкай вытворчасці. Інтэнсіўнасць вайны, асабліва на ўсходзе краіны, схуднее запасы ўзбраенняў расійскай і савецкай вытворчасці з галавакружнай хуткасцю. 

«Украінцы амаль сухія, а акрамя Балгарыі і Румыніі ні адна еўрапейская краіна больш не вырабляе савецкія боепрыпасы. Кіеў цяпер цалкам залежыць ад дапамогі Захаду ў абнаўленні сваёй артылерыі », - тлумачыць Вінцэнт Туры, навуковы супрацоўнік Фонду стратэгічных даследаванняў.

Гэта значыць, у «Ліберасьён» напісалі, што ва Украіне знясіленыя запасы боепрыпасаў толькі савецкай і расійскай вытворчасці. Але акрамя яго заходнія краіны пастаўляюць ва Украіну і артылерыю і боепрыпасы заходняй вытворчасці. 

Напрыклад, Украіна толькі за апошні месяц атрымала ад ЗША 126 155-мм гаўбіц і да 400 000 155-мм артылерыйскіх снарадаў, 12 сістэм HIMARS з боепрыпасамі, ад Нямеччыны - 12 самаходных артылерыйскіх усталёвак Panzerhaubitze 2000, з Польшчы 18 самаходных гаўбіц Krab, а Нарвегія перадала Украіне 22 самаходныя артылерыйскія ўстаноўкі M109.

Берлін мае намер адмовіцца ад паставак цяжкага ўзбраення ва Украіну 

Вядучая тэлеканала «Расія-1» Вольга Скабеева заявіла, што Берлін мае намер адмовіцца ад паставак цяжкага ўзбраення ва Украіну. Гэта, паводле яе слоў, сцвярджае нямецкая газета Ды Вельт.

«Нямецкае выданне Вельт сцвярджае, што Нямеччына скараціла - хаця абяцала нарасціць - скараціла аб'ёмы ваеннай і фінансавай падтрымкі ў адрас украіны да мінімуму. Па дадзеных газеты, Берлін плануе цалкам адмовіцца ад паставак цяжкага ўзбраення, засяродзіўшыся на снарадах і, як там напісана, дапаможных сродках. Гэта значыць адправяць каскі, бінты».  

Праўда тут толькі тое, што ў артыкуле сапраўды крытыкуюць канцлера Олафа Шольца за тое, што ён скараціў пастаўкі Украіне, хаця публічна абяцаў нарасціць. 

Аўтар артыкула разбірае справаздачу федэральнага ўрада аб тым, што рэальна было пастаўлена ва Украіну. І заўважае, што з-за пустых абяцанняў Шольца Украіне прыйшлося за ўласныя сродкі закупіць у Нямеччыне супрацьтанкавыя сродкі Матадор.

«Апошняя пастаўка значнай зброі з Нямеччыны адбылася чатыры тыдні таму. 21 чэрвеня ва Украіну прыбылі сем самаходных гаўбіц, абяцаных Кіеву ў пачатку траўня. У спісе федэральнага ўрада яны былі дастаўлены 28 чэрвеня разам з новымі боепрыпасамі, яшчэ 5000 шлемаў, абсталяваннем для абароны ад дронаў і запаснымі часткамі для аўтамабіляў.

…у перыяд з 30 сакавіка па сярэдзіну чэрвеня ва Украіну паступалі толькі самыя маленькія прылады. Да іх адносяцца радыёстанцыі, ручныя гранаты, часткі кулямётаў, дэтануючыя шнуры і “загаральнікі”». 

І ўсё. Ды Вельт нідзе не напісаў, што ім вядомы далейшыя планы ўрада. І там, наадварот, гаворыцца, што Нямеччына, нарэшце, перайшла ад драбніцы да цяжкіх узбраенняў.. А версія Скабеевай аказалася фантазіяй.

ВСУ прадаюць НАТАўскую зброю 

Служба бяспекі Украіны затрымала кантрабандыстаў пад Адэсай, калі тыя прадавалі НАТАўскую зброю. Гэтая навіна прагучала ў аўтарскай перадачы «Гэта іншае» беларускага тэлеканала «Беларусь-1», вядучай якой з'яўляецца прапагандыстка Ксенія Лебедзева.

«З апошніх навін: пад Адэсай СБУ затрымала кантрабандыстаў падчас продажу зброі, набытай у усушнікаў у зоне баявых дзеянняў. У ходзе аперацыі былі канфіскаваныя тры натаўскія ПТРК і аўтаматы Калашнікава з боепрыпасамі. Зламыснікі падрыхтавалі схованку ў закінутай гаспадарчай пабудове на тэрыторыі порта ў Ізмаіле і ўжо атрымалі грошы за здзелку. А вось сёння стала вядома навошта ўкраінскаму войску рэактыўныя сістэмы залпавага агню Хаймарс. Каб, як і згаданыя раней французскія гаўбіцы Цэзар, прадаць расейскаму боку». 

Служба Бяспекі Украіны афіцыйна аб такім затрыманні нічога не паведамляла. Аднак Ксенія Лебедзева паказала нават фатаграфіі, зробленыя нібыта падчас аперацый па затрыманні кантрабандыстаў. Вось супрацоўнікі СБУ на затрыманні, вось тая самая зброя, а вось і грошы. Гэта павінна даказваць, што ўсё сказанае - праўда. Таму мы вырашылі праверыць на праўдзівасць гэтыя фатаграфіі - ці праўда, што на іх намалявана менавіта тое, пра што гаворыцца ў сюжэце?

Такім чынам, з дапамогай гугла знаходзім першую фатаграфію. Аказалася, што яна была апублікаваная Службай бяспекі Украіны яшчэ 13 ліпеня 2021 года. Мы знайшлі яе на сайце СБУ. І адносілася яна да навіны аб тым, што контрразведка СБУ ў Кіраваградскай вобласці затрымала агента расійскай ваеннай разведкі. Гэта значыць, на ёй СБУшнікі затрымліваюць не ўкраінскіх кантрабандыстаў, а расейскіх шпіёнаў. І робяць гэта год таму.

Ідзем далей. На другой фатаграфіі нібыта паказана тая самая зброя, набытая ў зоне баявых дзеянняў. А вось першакрыніца гэтай фатаграфіі. Яна была апублікаваная 3 ліпеня расейскім інфармацыйным агенцтвам РІА навіны. І тады агенцтва сцвярджала, што гэтая трафейная зброя, узятая расейскімі войскамі ў зоне баявых дзеянняў.

«Дзеючая супраць украінскіх войскаў у ЛНР групоўка расейскіх войскаў "О" ("Адважныя") узяла трафейную зброю пры аглядзе вызваленага вёскі Залатароўка ў Попаснянскім раёне», - перадае карэспандэнт РІА Навіны.

Атрымліваецца, што другая фатаграфія - таксама не адносіцца да продажу зброі.

Правяраем трэцюю. На ёй паказаны грошы, якія зламыснікі атрымалі за свежую здзелку па продажы зброі. Але не, і гэта таксама фэйк. Мы знайшлі гэтую фатаграфію на сайце Дзяржаўнага бюро расследаванняў Украіны. Апублікавана яшчэ 12 студзеня 2022 года. І была зроблена ў ходзе аперацыі па выкрыцці схемы крадзяжу сродкі, якія выдзяляюцца кіеўскім бюджэтам на капітальны рамонт паркаў і сквераў.

«Пры атрыманні часткі сродкаў - амаль 1,7 млн грн, затрыманы кіраўнік аднаго з камунальных прадпрыемстваў Кіеўскай Гарадской Дзяржаўнай Адміністрацыі, а таксама пасярэднік, які забяспечваў рэалізацыю злачыннай схемы».