«Горадня Азот» трапіў пад санкцыі Еўразвязу ў снежні 2021 года. У адным з расследаванняў мы высветлілі, што для іх абыходу прадпрыемства выкарыстоўвае падстаўныя фірмы. Ужо пасля яго выхаду мы высветлілі яшчэ адну акалічнасць, якая падштурхоўвае да такіх высноваў.
Больш падрабязна чытайце ў нашым расследаванні «Акно ў Еўропу для «Гродна Азоту». Як Узбекістан дапамагае Беларусі абысці забароны і прадаваць у ЕЗ угнаенні падсанкцыйнага прадпрыемства».
Да расследавальнікаў БРЦ патрапілі дакументы, з якіх вынікае, што зарэгістраваная ў Літве кампанія 23-гадовага беларуса Рамана Семянені Milca Baltija купіла партыю карбаміду ў дзяржаўнага ўзбекскага Дэхканабадскага калійнага заводу. Месцам адгрузкі ў арыгінале накладной для атрымальніка ўказаны горад Ліда. Пры гэтым адзіны вытворца карбаміду ў Беларусі – гэта «Горадня Азот», паведаміў БРЦ экс-супрацоўнік прадпрыемства.
Мы накіравалі Дэхканабадскаму калійнаму заводу некалькі пытанняў: ці выпускаюць там азотныя ўгнаенні; калі не, чаму ў таварнай накладной прадпрыемства паказана пастаўшчыком карбаміду для Milca Baltija; і хто рэальны вытворца тавару. У адказе, які атрымаў БРЦ, гаворыцца, што АТ «Дэхканабадскі калійны завод» спецыялізуецца толькі на вытворчасці мінеральных угнаенняў хлорыстага калію і не вырабляе іншыя віды прадукцыі. У лісце, падпісаным выконваючым абавязкі старшыні праўлення Т. Зарыпавым, удакладнілі, што хлорысты калій не змяшчае карбаміду мачавіны, а прадпрыемства не спецыялізуецца на вытворчасці карбамідаў.
Таксама ў ім напісана, што прадпрыемства не складала дамову на пастаўку карбамідаў з кампаніяй Milca Baltija і не ажыццяўляла іх рэалізацыю. Таму АТ «Дэхканабадскі калійны завод» не можа адказаць на ўсе нашы пытанні. Сярод якіх была, напрыклад, просьба ўдакладніць, чаму ў сертыфікаце якасці на карбамід дапушчаны памылкі. Рыхтуючы расследаванне, БРЦ выявіў, што ў дакуменце замест «масавай долі біурэта» – гэта кіслата з элементаў азоту, напісана «масавая доля бюрэткі». Бюрэтка – лабараторны посуд для дакладнага вызначэння невялікіх абʼёмаў газаў і вадкасцей.
БРЦ таксама накіраваў запыт кампаніі AO Farg’onaazot, якая, як напісана ў дакуменце, выдала сертыфікат якасці на набыты Milca Baltija карбамід. Як толькі атрымаем адказ, падзелімся ім з нашымі чытачамі.