Антыфэйк / фактчэк

15 кастрычніка 2021

Фэйкі тыдня: заробак беларусаў не вырас да $1000 праз санкцыі калектыўнага Захаду, Лукашэнка адназначна перамог на выбарах у 2020-м, рэйтынг іншых еўрапейскіх лідараў імкліва коціцца ўніз праз антыковідныя захады

У Беларусі доўгі час з экранаў дзяржаўнага тэлебачання гучыць тэзіс аб тым, што, маўляў, шлях, які краіна абрала падчас пандэміі COVID-19, правільны

Аўтары:
Рэдактары:
У Беларусі доўгі час з экранаў дзяржаўнага тэлебачання гучыць тэзіс аб тым, што, маўляў, шлях, які краіна абрала падчас пандэміі COVID-19, правільны, а тыя, хто ўвёў жорсткі локдаўн, цяпер пажынаюць плады сваіх памылак. На гэты раз ад Белтэлерадыёкампаніі дасталася прэзідэнту Францыі.

«Жорсткія лакдаўны наладзілі большую частку насельніцтва супраць прэзідэнта Макрону і ягонага ўрада. Рэйтынг імкліва коціцца ў прорву. Катастрафічныя 39% і падзенне працягваецца» – заявіла Кацярына Ціхамірава ў эфіры тэлеканалу «Беларусь-1».

А вось французская прэса ў рэйтынгу Эмануэля Макрону нічога катастрафічнага не бачыць. З лютага прэзідэнт Францыі падтрымлівае сваю папулярнасць на ўзроўні ад 38% да 41%.

На графіцы, наадварот, бачна, што да пачатку лакдаўнаў рэйтынг Макрону быў значна ніжэй – 30%. А яшчэ годам раней-23%. У апошні час яго рэйтынг стабілізаваўся і трымаецца на адным узроўні.

Яшчэ да выбараў інтэрнэт-рэсурсы паведамлялі, што прэс-сакратарка Лукашэнкі Наталля Эйсмант прызнавала, што праз каронавіруса ўпаў рэйтынг Лукашэнкі. І ўпаў ён, як раз, з-за таго, што беларускія ўлады адмовіліся ад узмоцненых мер, закліканых абараніць людзей ад пандэміі. А супрацоўнік СТВ Рыгор Азаронак услед рыторыцы Лукашэнкі называў барацьбу з COVID-19 «танцам каранабесія» і «хваляй інфармацыйнай пандэміі».

«Беларусь – не істэрычная дзяўчына-падлетак, закрыўшая твар пад маскай, а гордая рэспубліка-партызанка» – заяўляў Азаронак у сваёй праграме на СТВ.

На мінулым тыдні ў Беларусі ўвялі абавязковы масачны рэжым у грамадскіх месцах. Але Рыгор Азаронак «пераабуўся» яшчэ да гэтага. Вось ён на відэа, апублікаваным 1 кастрычніка, бярэ каментар у старшыні Пастаяннай камісіі Палаты прадстаўнікоў па нацыянальнай бяспецы Алега Белаконева, схаваўшы свой твар пад той самай маскай.

Лукашэнка адназначна перамог на выбарах у 2020-м

Святлана Ціханоўская выбары не выйграла. Адназначна перамог Лукашэнка. Так лічыць сам Лукашэнка.

«Усе сацыялагічныя даследаванні, Я ўважліва адсочваю, і ў Расеі, і ў Амерыцы, і ў Еўропе, і ў Беларусі... заходнікі правялі сацыялагічныя даследаванні, у выніку якіх беларусы адназначна заявілі, што ніякая Ціханоўская выбары не выйгравала ніколі. І прызнаюць, што дзеючы прэзідэнт адназначна перамог», – заявіў Лукашэнка на адным з сваіх нарадаў.

Мы карпатліва шукалі і расейскія і заходнія сацыялагічныя даследаванні, па выніках якіх беларусы масава прызналіся б, што на выбарах аддалі свой голас за Лукашэнку. Але не знайшлі такіх даследаванняў.

Адзіны, хто сцвярджае аб перамозе Аляксандра Лукашэнкі, – гэта беларускі аналітычны цэнтр «Ecoom». Да выбараў ён казаў, што «ЗА» Лукашэнку гатовыя прагаласаваць 72%, у дзень выбараў «Ecoom» апублікаваў вынікі тэлефоннага сацапытання, дзе Лукашэнка падтрымлівалі ўжо 79%.

А вось у замежных сацыялагічных апытаннях карціна іншая. У снежні 2020-га года анлайн-апытанне жыхароў беларускіх гарадоў праводзіў нямецкі Цэнтр усходнееўрапейскіх і міжнародных даследаванняў і 53% прызналіся, што галасавалі за Святлану Ціханоўскую, 18% – за Аляксандра Лукашэнку.

У студзені 2021-га года сваё анлайн-апытанне сярод беларусаў правялі аналітыкі брытанскага Каралеўскага інстытуту міжнародных адносін Chatham House. На пытанне «Хто, на іх думку, годны стаць прэзідэнтам Беларусі?» толькі 27% рыдалі свой голас за Лукашэнку. І амаль 29%, адказалі што Віктар Бабарыка. А на пытанне «за каго галасавалі?» 21% сказалі, што за Лукашэнку, і 50,4%, што за Ціханоўскую.

Сваё апытанне яны паўтарылі і ў красавіку. 25% рэспандэнтаў годным быць прэзідэнтам палічылі Бабарыка, 23% – Лукашэнку.

І толькі ў летнім апытанні Chatham House найбольш годным стаць прэзідэнтам апытаныя палічылі Лукашэнку, так адказалі 27%, а рэйтынг Бабарыка ўпаў да 22%. Ціханоўская набрала 6%.

Але гэта не азначае, што яна прайграла на выбарах. Таму што ў апытанні беларусы выбіралі з больш чым 10 прэтэндэнтаў, большасці з якіх у кандыдатах на леташніх выбарах не значылася. І пыталіся ў рэспандэнтаў, Няма за каго яны галасавалі, а хто варты стаць прэзідэнтам.

Таксама ніводзін з замежных апытанняў не паказаў, што Лукашэнка, сапраўды, выйграў на выбарах.

Чаму беларусы так і не сталі зарабляць $1000 у месяц?

У Беларусі, кажучы словамі Лукашэнкі, «ёсць, што пажраць». Перавагі беларускага шляху пераадолення ковідных наступстваў абмеркавалі ў «Клубе рэдактараў «на тэлеканале»Беларусь-1». Праўладны палітолаг Вадзім Баравік нават паспяшаўся выдаць жаданае за сапраўднае.

«Усё на нас паказвалі пальцам казалі, як гэта Беларусь не абвясціла локдаўн. І паглядзіце па сельскай як мы пагандлявалі ў плюс. Каля 6 млрд долараў мы зарабілі на сельгаспрадукцыі. Нашы традыцыйныя галіны не прыносілі нам ніколі столькі выручкі» – спрабаваў усіх пераканаць Вадзім Баравік у эфіры праграмы «Клуб рэдактараў».

Калі б Вадзім Баравік больш уважліва глядзеў той жа тэлеканал «Беларусь-1», на якім сам выступае, то ведаў бы, што $ 6.000.000.000 пакуль яшчэ не зарабілі – гэта толькі прагноз. Вось, што на гэты конт казаў намеснік прэм'ер-міністра Аляксандр Субоцін.

«На дадзены момант за тры кварталы мы зрабілі ўжо $4,2 млрд экспарту прадуктаў харчавання і ідзем з станоўчым сальда, значна якія перавышаюць $1 млрд» – даваў справаздачу крыху раней Аляксандр Субоцін.

Але на гэтым Вадзім Баравік не спыніўся. Ён пачаў распавядаць тэлегледачам, чаму беларусы так і не сталі зарабляць $ 1.000 у месяц.

«Калі б мы не мелі гэтых санкцый, то сёння беларусы мелі б заработную плату на 40-50 адсоткаў вышэй. Сёння тыя, хто заклікае да санкцый, якія заклікалі ў 10 годзе, успомніце 4 Усебеларускі сход. Сядзеў яшчэ побач Цапкала, калі прэзідэнт казаў: «Наша задача давесці заработную плату да 1000 долараў». Гэта было рэальна, калі б у 10 годзе не ўвялі супраць нас санкцыі, потым яшчэ неаднаразова» – заявіў Баравік.

Далей сярод прычын Баравік назваў і агульнасусветны крызіс. Тут мы, мабыць, з ім можам пагодзіцца, а вось што тычыцца санкцый – мы не згодныя.

У 2011-м, Еўразвяз у адказ на падаўленне акцый апазіцыі пасля выбараў, сапраўды, іх увёў, але не супраць беларускай эканомікі. Санкцыі прадугледжвалі забарону на ўезд у дзяржавы ЕЗ 158-мі высокапастаўленым чыноўнікамі краіны і арышт іх банкаўскіх рахункаў.

Як тое, што Лукашэнка і ягоныя сыны не змаглі выязджаць у Еўропу, звязана з тым, што заробкі беларусаў не дасягнулі абяцанай тысячы долараў (дарэчы, яе абяцалі яшчэ да 2015 года) – незразумела. Далей санкцыі пашыралі, але туды зноў траплялі чыноўнікі «гаманцы Лукашэнкі» і толькі некаторыя прадпрыемствы.