Антыфэйк / фактчэк

15 красавіка 2022

Фэйкі тыдня: Пуставой каранаваў Анатоля Чубайса

Супрацоўнік тэлеканалу СТВ Яўген Пуставой з сур'ёзным выглядам распавёў сваім гледачам, што каралева Вялікай Брытаніі прысвяціла былога спецыяльнага прадстаўніка Пуціна Анатоля Чубайса ў рыцары

Супрацоўнік тэлеканалу СТВ Яўген Пуставой з сур'ёзным выглядам распавёў сваім гледачам, што каралева Вялікай Брытаніі прысвяціла былога спецыяльнага прадстаўніка Пуціна Анатоля Чубайса ў рыцары.

«А, можа, фінансавыя праблемы Еўропы звязаныя з новым рыцарам Анатолем Чубайсам, ён жа рыцар дэфолту? Пасяліўся недалёка ад заснавальніка Майкрасофт Пола Алена і дачкі Дэвіда Ракфелера Элін. Каралева Вялікай Брытаніі Лізавета Другая даравала яму такі тытул за неацэнныя заслугі перад брытанскай каронай. Якія? Удакладняць не сталі. Звычайна ж прынята распісваць на некалькі старонак. Сёння палітычны істэблішмент Еўропы сціплы стаў. Не тое што лідары захад ад Буга, як сказалі, так адрэзалі», – заявіў Пуставой.

Інфармацыю пра рыцара Чубайса запусціла выданне »Панарама«. Але яму такое даравальна, бо гэта сатырычнае выданне, якое спецыялізуецца на тым, што публікуе фэйкі дзеля смеху. Вось арыгінал гэтай жарты, размешчаны на сайце.

«Панарама» дзеля смеху спасылаецца на ангельскую газету The Times. Зразумела, паважаная газета нічога такога не паведамляла. Апошняя згадка прозвішчы Чубайса на яе старонках было звязана з яго звальненнем і ад'ездам з Расеі. Больш таго, ні адно расейскае СМІ не ўспрыняла гэтую жарт сурʼёзна і не напісала пра рыцара Чубайса. Вызначыўся толькі супрацоўнік беларускага тэлеканалу СТВ Яўген Пуставой.

І гэта ўсё, што вам трэба ведаць пра крыніцы інфармацыі, якімі карыстаюцца дзяржаўныя СМІ ў Беларусі. У сатырычнай «Панараме» яшчэ можна прачытаць, што Сі Цзіньпін абвясціў аб пачатку гандлю з расейскімі прадпрыемствамі за савецкія рублі. Або што за спробу купіць валюту ў Расеі з гэтага часу будуць караць пазбаўленнем волі. Так што не здзіўляйцеся, калі раптам пачуеце нешта падобнае ад Пуставога.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

У Еўропе шалёная інфляцыя

Яўген Пуставой у сваім сюжэце на СТВ распавёў пра галодных еўрапейцаў, «ды збяднелых арыстакратаў».

«У еўрапейцаў даходы садзьмуліся на траціну».

Тэлеканал ОНТ таксама падлівае маслы ў агонь.

«Разкідаюць усё, нават нягледзячы на тое, што кошты ўзляцелі на 70%».

А інфармагенцтва Белта і зусім сцвярджае, што ў Польшчы пачалася галапуючы інфляцыя.

«Вобраз збяднелай Еўропы - цяпер гэта асноўны лейтматыў навін у беларускіх дзяржСМІ. Аднак, каб рэальныя даходы еўрапейцаў сапраўды садзьмуліся на траціну, як кажа Пуставой, іх павінна з'есці 30% інфляцыя. А яна ў сакавіку ў Еўрасаюзе дасягнула толькі 7,5% у гадавым выражэнні, гэта значыць у параўнанні з сакавіком мінулага года еўрапейцы ў сярэднім сталі бяднейшымі на 7,5%. І гэта калі дапусціць, што іх заробак за гэты час не рос. А яна расла. Напрыклад, у Вялікабрытаніі ў апошнім квартале мінулага гады яна вырасла на 3.8%. Але з улікам інфляцыі рэальная заработная плата ўпала па выніку на 1%». 

У Беларусі, дарэчы, гадавая інфляцыя ў сакавіку дасягнула амаль 16 працэнтаў, у Польшчы інфляцыя склала крыху менш за 11%. Гэта інфляцыю Белта назвала галапуючым. 

Паколькі ўзроўні цалкам супастаўныя, прытрымліваючыся логікі Белты, можна сказаць, што і ў Беларусі таксама пачалася галапуючы інфляцыя. Толькі пра гэта Белта чамусьці не піша...

Што да цэн на прадукты ў магазінах, то яны за год у сярэднім па краінах ЕС выраслі на 5%. У Польшчы, напрыклад, на 9, 2%. І нават індэкс цэн на прадукты харчавання, які Сусветная арганізацыя харчавання вызначае для ўсяго свету, за год вырас максімум на 30 працэнтаў, а за месяц вайны - на 13 працэнтаў. Але ніяк не на 70%, пра якія заявіў тэлеканал ОНТ.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

У Бучы не хаваюць загінулых

Падчас візіту Кіраўніка Еўракамісіі Уршулі фон дэр Ляен у Бучу вядучая тэлеканала «Расея» Вольга Скабеева размясціла яе фота на фоне трупаў і абвінаваціла ўкраінцаў у тым, што яны дзеля госці не захоўваюць памерлых. 

«Трупы ў Бучы да гэтага часу не прыбралі - мёртвыя людзі ляжаць у чорных мяшках прама на вуліцы, - каб еўрапейскія госці Уршуля фон дэр Ляен і Жазэп Барэль маглі на іх паглядзець». 

Ёй паўтаралі і беларускія калегі. Вось, напрыклад, выказванне карэспандэнткі газеты «Мінская праўда» Дзіяны Шыбкоўскай.

«Дарэчы, вы не лічыце дзіўным, што целы да гэтага часу не пахаваныя?

Па ўсёй бачнасці яны чакалі гэтых высокапастаўленых гасцей...»

Выглядае, што абедзве дамы дружна зрабілі выгляд, што не ведаюць і не чыталі, што ў Бучы ў гэты дзень пачалі праводзіць эксгумацыю целаў з брацкай магілы.

Прамаўчала пра гэта і астатняя дзяржаўная расійская прэса. Загінуўшых аглядаюць, апазнаюць, каб потым перапахаваць на могілках. 

Менавіта гэтае месца ля брацкай магілы і наведала кіраўнік Еўракамісіі. І цалкам лагічна, што там у гэты час апынуліся трупы ў мяшках.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

У Гішпаніі пратэстуюць супраць падтрымкі Украіны

«Сотні людзей выйшлі на вуліцы Мадрыда супраць умяшання НАТА ва Украіну і спансіраванні ўкраінскіх ВСУ за кошт іспанскіх падаткаплацельшчыкаў», - піша карэспандэнтка «Мінскай праўды» Марта Губай са спасылкай на іспанскую газету El Salto.

А вось што насамрэч піша тая самая El Salto:

«Сотні людзей выйшлі на марш у Мадрыдзе супраць расейскай агрэсіі ва Украіне і магчымай інтэрвенцыі НАТА ва ўсходнееўрапейскую краіну».

І далей у тым жа духу. Іспанцы паведамляюць наступнае:

«У акцыі пратэсту, скліканай Народнай асамблеяй супраць вайны Мадрыда, сфармаванай у горадзе некалькі тыдняў таму, прынялі ўдзел некалькі сотняў чалавек, на чале з транспарантам з надпісам „Інтэрнацыяналісцкая салідарнасць, за мір і раззбраенне: не вайне“, з падлозунгамі „Расійскія войскі прэч з Украіны" і "Няма інтэрвенцыі НАТА».

А Марта Губай з “Мінскай праўды” пераказвае гэта так:

«Акцыя пратэсту сабрала некалькі сотняў іспанцаў, якія неслі ў руках банеры і выкрыквалі лозунгі: «Інтэрнацыяналісцкая салідарнасць за мір» і «Не ўмяшанню НАТА».

Вось яшчэ з арыгінала:

«Платформа патрабуе "неадкладнага і безумоўнага спынення ўварвання Пуціна ва Украіну і неадкладнага вываду расейскіх войскаў", падтрымліваючы пры гэтым "прыём усіх бежанцаў ад гэтай вайны і іх неадкладную легалізацыю", не забываючы пра ўсіх іншых мігрантаў. "Мы працягваем патрабаваць прыёму і легалізацыі бежанцаў і мігрантаў з іншых рэгіёнаў"».

У пераказванні «Мінскай праўды» словы пра Пуціна і вайну зніклі:

«Антываенныя дэманстранты турбуюцца таксама і аб статусе бежанцаў: Мы працягваем патрабаваць прыёму і легалізацыі бежанцаў і мігрантаў з іншых рэгіёнаў, — адзначаюць пратэстоўцы, якія адпрэчваюць "крывадушнасць ЕС і ўрады Іспаніі, якія прытрымліваюцца расісцкай палітыкі"».

Увогуле, усё адбывалася роўна наадварот таму, як гэта расказвае супрацоўніца «Мінскай праўды».

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Джордж Сорас заявіў, што Еўропу не цікавіць лёс украінцаў

А Рыгор Азаронак у сваім тэлеграм-канале апублікаваў выказванні, якія нібыта належаць фінансісту Джорджу Сорасу. 

«Сорас: Еўропа выйграе, нават калі ад Украіны застанецца папялішча і горы смярдзючых трупаў. Лёс украінцаў нікога не хвалюе»

Насамрэч гэта стары фэйк, і Азаронак не першы, хто яго транслюе. Гэта быў скрін з артыкула, у якім пераказваецца нібыта інтэрв'ю Джорджа Сораса нямецкаму часопісу «Цыцэрон» 2014-га года. 

Але насамрэч у артыкуле пераказваюць зусім не Сораса, ідзе пераказ артыкула палітычнага абагравальніка сайта Рэгнум Аляксандра Запольскіса, у якім ён рэфлексаваў пасля сорасаўскага інтэрв'ю. І гучныя цытаты, якія на самой справе належаць яму, а не Сорасу лёгка знаходзяцца ў яго артыкуле.

Вось ён піша пра «Еўропа выйграе нават у тым выпадку, калі ад усёй Украіны застанецца адно велізарнае папялішча, заваленае смярдзючымі трупамі». А вось: «Лёс саміх украінцаў цывілізаваны свет» не цікавіць». 

Атрымліваецца ў гэтых радкоў зусім іншае аўтарства.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Іншыя Антыфэйкі / фактчэкі