Тое, што аўдыторыя заходніх прыкладанняў як мінімум не адразу пераходзіць на расейскія аналагі, мы бачым і па сацсетках.
Паміж інстынктамі працягу роду і самазахавання
Пасля таго як у сакавіку 2022 года ў Расеі прызналі экстрэмісцкімі і забаранілі Facebook і Instagram, іх наведвальнасць скарацілася больш чым удвая. Паводле дадзеных Mediascope, месячны ахоп расейскага сегмента Facebook у кастрычніку 2023-га ў параўнанні з кастрычнікам 2021-га ўпаў на 23,2 млн чалавек, Instagram — на 37,2 млн. У той жа час гэтая аўдыторыя не перацякла цалкам у расейскія сацсеткі. «ВКонтакте» прырос на 13,2 млн чалавек, а «Аднакласнікі» — на 3,8 млн. Больш за ўсё павялічылася колькасць карыстальнікаў Telegram — іх стала больш на 31,5 млн. Але нават калі скласці ўсіх, хто прыйшоў у гэтыя тры сацсеткі, атрымліваецца на 11,9 млн чалавек менш, чым сышло з Facebook і Instagram.
Апроч таго, заснавальнік Telegram Павел Дураў заклікаў не называць гэтую сацсетку расейскай, бо ў яе няма сервераў, распрацоўнікаў, юрыдычных асобаў, банкаўскіх рахункаў або офісаў у гэтай краіне. А ў пачатку поўнамаштабнага ўварвання Расеі ва Украіну ён распавёў пра свае ўкраінскія карані і прычыны, з якіх скончылася яго кар'ера ў Расеі:
«У 2013 годзе расейская служба бяспекі, ФСБ, запатрабавала, каб я выдаў ім прыватныя звесткі ўкраінскіх карыстальнікаў ВК, якія пратэставалі супраць прарасейскага прэзідэнта.
Я адмовіўся выконваць гэтыя патрабаванні, таму што гэта азначала б здраду нашых украінскіх карыстальнікаў. Пасля гэтага мяне звольнілі з кампаніі, якую я заснаваў, і я быў вымушаны з'ехаць з Расеі».
Імавернасць таго, што асабістыя звесткі і перапіска будзе даступная ФСБ РФ, а такім чынам і беларускім сілавікам, можа стаць фактарам, які стрымлівае карыстальнікаў з Беларусі ад рэгістрацыі ў расейскіх сэрвісах знаёмстваў.
Зрэшты, знайсці партнёра можна не толькі там — альтэрнатывай могуць быць, напрыклад, чаты знаёмстваў у Telegram або групы ў Facebook.
Такім чынам, на замену Tinder беларусы могуць знайсці мноства варыянтаў. Але, мяркуючы па расейскім досведзе, істотная доля карыстальнікаў можа наогул на нейкі час перастаць карыстацца паслугамі прыкладанняў для знаёмстваў. Гэта можа паўплываць не толькі на іх інтымнае жыццё, бо ўскладніцца працэс пошуку партнёра, але і ў цэлым на колькасць шлюбаў і, у выніку, народжаных дзяцей. Аднак насельніцтва ў Беларусі імкліва скарачалася і да сыходу Tinder.
Грошы і дзеці
Паводле афіцыйных дадзеных, толькі за 2022 год беларусаў стала менш на 55 тысячаў чалавек. За 2021 — амаль на 100 тысячаў. А за апошнія 30 гадоў — на адзін мільён.
Гэта звязана з эміграцыяй (пра міфы аб эміграцыі БРЦ распавядаў у адным з мінулых выданняў аналітыкі), а таксама з тым, што цяпер дзяцей заводзяць людзі, якія нарадзіліся прыкладна 30 гадоў таму, калі нараджальнасць у краіне моцна ўпала. Пры гэтым у апошнія гады яна зноў рэзка зніжаецца.
З 2020-га Белстат перастаў публікаваць гадавыя дадзеныя аб колькасці нованароджаных, але намеснік дырэктара РНПЦ «Маці і дзіця» па акушэрстве і гінекалогіі Алена Гашкевіч прагаварылася ў кастрычніку мінулага года аб фактычным становішчы справаў.