Антыфэйк / фактчэк

30 верасня 2022

Фэйкі тыдня: Азаронак заклікае «вырубіць нахрэн усе заходнія сацсеткі»

На канцэрт 12-гадовай блогеркі Міланы Хаметавай у Менску, які праходзіў у гандлёвым цэнтры «Дана Мол», прыйшло нечакана шмат падлеткаў і ў гандлёвым цэнтры пачалася цісканіна

Аўтары:
Рэдактары:
У цісканіне падлеткаў, якія прыйшлі паглядзець у ГЦ «Дана мол» у Менску на блогерку, вінаватыя заходнія сацсеткі, таму іх трэба высекчы. Аб гэтым заявіў Рыгор Азаронак у сваім тэлеграм-канале:

«Трэба паглядзець праўдзе ў вочы. Паглядзець на колькасць дзяцей і зумераў, якія прыйшлі туды слухаць дэгенератыўныя песенькі цік-токаўскай закваскі. І трэба рабіць радыкальныя крокі. Пакуль не можам насыціць інтэрнэт сваімі сэнсамі, трэба адсекчы народ ад чужых. Вырубіць нахрэн усе заходнія сацсеткі. Або аднойчы можна зразумець, што палова насельніцтва краіны – бездапаможныя даўны, гатовыя паверыць у любое трызненне».

На канцэрт 12-гадовай блогеркі Міланы Хаметавай у Менску, які праходзіў у гандлёвым цэнтры «Дана Мол», прыйшло нечакана шмат падлеткаў і ў гандлёвым цэнтры пачалася цісканіна. Гэта яе песні Азаронак назваў дэгенератыўнымі і «цік-токаўскай закваскі». Але пры гэтым не сказаў вось што. Мілана Хаметава – блогерка не заходняя, ​​а з Расеі, з Новасібірску, а  «Цік-Ток» – сацыяльная сетка, якую стварылі ў Кітаі.

Азаронак падлічыў колькасць зняволеных

Рыгор Азяронак на сваім ютуб-канале паспрабаваў апраўдаць Сталіна і даказаць, што амаль 3 млн зняволеных - гэта няшмат.

«А вось вы ведаеце, у нас лямантавалі пра ГУЛАГ, ГУЛАГ, ГУЛАГ. А ведаеце калі ў турмах Расіі, калі больш за ўсё народу сядзела? У 90-ыя гады. У 90-ыя гады найбольш сядзела народу, там нешта каля 3 ці 4% насельніцтва. ГУЛАГ у 2 разы менш. Ну нашыя змагары яны тупаватыя, яны нічога гэтага не ведаюць». 

Мы праверылі гэтае сцвярджэнне Азаранка, не знайшлі ніводнай лічбы, якая б гэта пацвярджала. Найбольш зняволеных у СССР было ў 1950-м годзе - каля 2,7 мільёна чалавек. У той час у СССР пражывала каля 180 млн. чалавек. І калі падлічыць, то атрымліваецца, што «сядзела» з іх 1,5% адсотка насельніцтва.

Расея дасягнула піка ў 1999 годзе - тады ў месцах пазбаўлення волі былі амаль 1 мільён 100 тысяч чалавек. Гэта афіцыйныя дадзеныя Дзяржкамстата Расіі. Пры насельніцтве 147 млн - гэта толькі 0,7%, а не 3-4%, як гэта атрымліваецца па падліках Азаранка.

Мільён расейцаў уцёк у Казахстан ад мабілізацыі

Адзін мільён расейцаў з'ехаў з Расіі ў Казахстан усяго толькі за тры дні, заявіў дарадца Офіса прэзідэнта Украіны Аляксей Арастовіч. Паводле яго слоў, яны ратуюцца там ад аб'яўленай у Расіі частковай мабілізацыі.

«Арастовіч: Дарэчы. Казахі заявілі - мільён мужчын, якія пераехалі расійскіх у Казахстан. За гэтыя трое сутак.

Фэйгін: Ну гэта неяк па-гіганцку. нерэальна. Ну як мільён?

Арастовіч: Кажуць мільён. Трэба ўдакладняць. Ну меры па ўвядзенні ваеннага становішча і абмежаванні перамяшчэння…

Фэйгін: Казахі б не пусьцілі мільён. Іх 15 за ўсё.

Арастовіч: Я паўтараю тое, што яны сказалі». 

Насамрэч, афіцыйная інфармацыя Міністэрства ўнутраных справаў Казахстана моцна разыходзіцца з дадзенымі Арастовіча. 23 верасня - за дзень да выказвання на гэты конт Арастовіча - там заявілі, што ў краіну ўехаў 1 млн 660 тысяч расейцаў. Але гэтая лічба за ўвесь 2022 год, а не за тры дні. І што яшчэ важна: 1 млн 640 тысяч расейцаў выехаў з краіны. Выходзіць, што рэальна ў Казахстане засталося прыкладна тысяч 20 расейцаў. І яшчэ раз паўтару, што гэта дадзеныя з пачатку года па канец верасня, а не пасля аб'яўлення мабілізацыі.

А вось пасля аб'яўлення мабілізацыі дэпутатка мажыліс, гэта значыць казахскага парламента, Айгуль Куспан на сваёй старонцы ў Facebook напісала, што ў першыя суткі Казахстан прыняў 10 тысяч расейцаў.

Праз тыдзень пасля пачатку мабілізацыі, МУС Казахстана заявіла, што за гэты час у краіну заехала амаль 100 тысяч грамадзян Расіі. І 64 тысячы расейцаў за гэты ж перыяд выехалі за межы Казахстана. 

Увогуле, рэальная колькасць расейцаў, якія ўцякаюць ад мабілізацыі, хоць і вялікая, але далёка ад мільёна.

Гайдукевіч цэліўся ў Польшчу, а патрапіў у БССР 

Дэпутат беларускага парламента Сяргей Гайдукевіч заявіў, што экскурсаводы павінны расказваць людзям пра тое, колькі было забіта беларусаў у Заходняй Беларусі і што ім было забаронена хадзіць у Царкву. На яго думку, гэта трэба для таго, каб людзі дакладна разумелі «дзе чорнае, а дзе белае». 

«Яны не расказваюць пра тое, колькі было знішчана беларусаў, яны не расказваюць, што беларусы былі пазбаўленыя права размаўляць на роднай мове - рускай, беларускай. Забралі ў іх магчымасць хадзіць у царкву. Яны пра гэта не расказваюць. З гэтым таксама трэба разабрацца». 

Беларусам пад Польшчай, магчыма, не так ужо і добра жылося. Але вось пра царкву Гайдукевіч загаварыў дарма.

Праваслаўная царква ў Заходняй Беларусі пазбавілася 300 храмаў - іх прыйшлося вярнуць каталіцкай царкве, якой яны некалі належалі. Але нават пры ўсім гэтым у той момант, калі Заходняя Беларусь была далучана да СССР, у заходніх беларусаў было 540 дзейных цэркваў і 606 сьвятароў. У гэты час ва Ўсходняй Беларусі пры савецкай уладзе былі зачынены ўсе цэрквы, не было ніводнай япархіі і ніводнага япіскапа.

Так што Гайдукевіч крыху пераблытаў, хто забраў у беларусаў магчымасць хадзіць у царкву. 

Пра знішчэнне беларусаў Гайдукевіч таксама ўводзіць у зман.

У Заходняй Беларусі, сапраўды, быў лагер Бяроза-Картузская, куды спасылалі нязгодных з палітыкай Польшчы беларусаў. І ўмовы жыцця, паводле сведчанняў усіх гісторыкаў, там былі сапраўды невыноснымі. 

Вячаслаў Данілавіч, рэктар Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь, расказваў на СТВ, што ў гэтым лагеры за ўсе гады загінулі па розных ацэнках ад 13 да 17 чалавек.

Але за гэты час у БССР, паводле падлікаў НКУС, загінула 7 тысяч жыхароў Беларусі, а паводле падлікаў даследчыкаў, не менш за 27 тысяч. Прычым гэта дадзеныя доктара гістарычных навук, прафесара Ігара Марзалюка - дэпутата вядомага сваімі праўладнымі поглядамі. І казаў ён гэта ў афіцыйнай газеце Адміністрацыі Прэзідэнта «СБ Беларусь Сёння». Вось яго словы:

«У БССР жа, паводле звестак НКУС СССР, да 1 сакавіка 1938 года было арыштавана 24.209 чалавек, з іх "па першай катэгорыі" (гэта значыць да расстрэлу) было асуджана 6.869 чалавек. Па падліках Аляксандра Дзюкава, агульная колькасць асуджаных да вышэйшай меры пакарання па нацыянальных аперацыях у нашай рэспубліцы складае каля 20.000 чалавек. А агульная колькасць па “кулацкай” і нацыянальных аперацыях - каля 27.000 чалавек». 

Такім чынам, паводле афіцыйных звестак, у Заходняй Беларусі ад пераследу загінулі 17 чалавек, а ва Усходняй ад 7000 да 27000. А дэпутат Гайдукевіч свядома скажае рэальнасць, ва ўпор не заўважаючы чорных плям савецкай гісторыі.

Скабеева знайшла неіснуючую карыкатуру «Шарлі Эбдо»

Расійская вядучая Вольга Скабеева ў сваім тэлеграм-канале апублікавала нібыта вокладку французскага сатырычнага часопіса «Шарлі Эбдо» з такім подпісам:

«Сфармавалі нарэшце стаўленне да “прэзідэнта’ Зяленскага.

Увекавечыўшы яшчэ і выхадку 'дыпламатаў': украінскае пасольства ў Лондане развіталася з Лізаветай II, назваўшы яе QUEER (транс), а не QUEEN (каралева)».

На вокладцы Уладзімір Зяленскі намаляваны ў выглядзе сабакі ля ног Карла Трэцяга на пахаванні яго маці, каралевы Лізаветы Другой. Нібыта з такой вокладкай часопіс выйшаў 19 верасьня.

Аднак, у сапраўднасці 19 верасня ніякага спецыяльнага выпуску ў іх не было. Часопісы выходзілі як звычайна, раз на тыдзень, 14 верасня і 21-га. І вокладкі гэтых часопісаў не маюць нічога агульнага з той, якую размясціла Скабеева.

Таксама мы праверылі сцвярджэнне, што пасольства Украіны ў Лондане на светлавой праекцыі на будынку пасольства замест QUEEN (гэта значыць каралева) напісала QUEER (гэта значыць чалавек з іншым гендэрам), чым выклікала вялізны скандал.

Аказалася, ніхто акрамя расейскай прэсы аб тым не пісаў. На відэа ў Скабеевай - лагатып брытанскага таблоіда The Sun, але ні на сайце, ні ў твітары выдання такога відэа няма. Расейская прэса, зразумела, піша, што брытанскія медыя ўсе згадкі пра гэта падчысцілі, каб замяць скандал. Але доказаў гэтаму няма.

Фэйк аб русафобах у Рызе, або Як расейцаў падвёў Google-перакладчык

У Твітары з'явілася фатаграфія аб'явы з тэкстам «месцы для рускамоўных знаходзяцца толькі на задняй пляцоўцы аўтобуса», якую нібыта заўважылі ў грамадскім транспарце Рыгі.

Латвійскі дэпутат папрасіў праверыць ці так гэта, і гэтую навіну тут жа разнеслі расейскія СМІ. Кампанія, якая кіруе грамадскімі перавозкамі Рыгі, размясціла абвяржэнне, што такіх аб'яў у рыжскіх аўтобусах няма.

Больш за тое, латышскія карыстальнікі Твітара ў каментарах пад пастом адзначылі, што ў самім тэксце аб'явы на латышскай мове дапушчана памылка з гугл-перакладчыка. Мясцовыя жыхары такое слова не ўжываюць, таму носьбіт мовы яе б не дапусціў.

«Хочаце рабіць фэйкі так трэба было ў школе лепш латышскую вучыць, каб не здрыганулася рука... "Месцы" перакладаецца як "віетас" а "сеедэкі" гэта "сядзенні"», - адзначае ў каментарах жыхар Латвіі. 

А яшчэ рыжане звярнулі ўвагу, што папяровых улётак у рыжскім транспарце ў прынцыпе ўжо даўным-даўно няма. Для аб'яваў і рэкламы тамака выкарыстоўваюць экраны.