Антыфэйк / фактчэк

01 кастрычніка 2021

Фэйкі тыдня: Спадарожнік В і Спадарожнік Лайт – лепшыя вакцыны

«Менская праўда» вырашыла распавесці пра эфектыўнасць тых вакцын, якія выкарыстоўваюць у Беларусі, але змаўчаць пра тое, што кажуць спецыялісты пра Джонсан, Пфайзер і Астразенэка.

Ва ўсім свеце ідзе кампанія па вакцынацыі ад віруса Covid-19. Калі верыць афіцыйнай інфармацыі, то можна зрабіць выснову, што Беларусь у ёй сярод тых, хто адстае. Згодна з Міністэрствам аховы здароўя, прышчэплены поўнасцю ўсяго 16 працэнтаў насельніцтва. Выбіраць людзі могуць з двух расійскіх вакцын – Sputnik В і Sputnik Лайт, і адной кітайскай.

Газета «Мінская праўда» таксама паспрабавала зрабіць свой унёсак у кампанію па папулярызацыі вакцынацыі, але вельмі своеасаблівым спосабам. 

«Рэфлексіўна прылятаюць думкі аб прамой зацікаўленасці фармкампанія ў павелічэнні колькасці вакцынаваных і, магчыма, у колькасці хворых. Але гэта ўжо з разраду канспіралогіі. У любым выпадку сувязь непрыкрытая - прадаць вакцын ім хочацца пабольш, тут можна і робатаў для запалохвання насельніцтва падключыць. Ды і што казаць: найбуйныя вытворцы вакцын чысцінёй рэпутацыі не адрозніваюцца і даўно ўжо маюць у сябе шкілеты ў шафе».

Артыкул называецца «Як фармкампаніі нажываюцца на COVID-19 і чаму ў Беларусі гэта не пракаціць». У ёй аўтар сабраў некаторыя вядомыя інтэрнэту скандалы вакол кампаній Pfizer, Johnson & Johnson (J&J) і AstraZeneca і зрабіў выснову, што «заходнія вытворцы вакцын - хлопцы вельмі сумнеўныя», а беларусы забяспечаны самымі эфектыўнымі і бяспечнымі вакцынамі на рынку. 

Да прыкладу, аўтар успомніў пра тое, што якія выпускаюцца кампаніяй «Джонсан і Джонсан» абязбольвальныя выклікалі эпідэмію наркатычнай залежнасці. Pfizer у 1986 году прыйшлося адклікаць з рынка свой штучны сардэчны клапан, ужыванне якога прывяло да згубы 300 чалавек. А AstraZeneca заплаціла каля 520 млн даляраў за тое, што неналежным чынам маркетавала антыпсіхатычны прэпарат Сероквель.

Гэта значыць «Менская праўда» вырашыла распавесці пра эфектыўнасць тых вакцын, якія выкарыстоўваюць у Беларусі, але змаўчаць пра тое, што кажуць спецыялісты пра Джонсан, Пфайзер і Астразенэка. Эфектыўнасці адных аўтар матэрыялу супрацьпаставіў скандалы іншых.

У матэрыяле «Мінскай праўды» - відавочная маніпуляцыя, таму што гэтыя скандалы, якія, трэба адзначыць, сапраўды былі, - ніяк не звязаныя з вытворчасцю вакцын ад каранавіруса і не кажуць аб тым, што вакцыны кампаній, якія раней удзельнічалі ў скандалах, няякасныя або горшыя за тыя, якімі вакцынуюць у Беларусі.

А вось што аўтар матэрыялу гаворыць пра вакцыну кампаніі SinoPharm Group, якую выкарыстоўваюць у Беларусі.

«У нашай краіне шырокае распаўсюджванне атрымала кітайская вакцына ад кампаніі SinoPharm Group. Па паведамленнях нашых медыкаў, яна не валодае выяўленымі пабочнымі эфектамі і часта рэкамендуецца пажылым людзям. На дадзеным этапе ніякай публічнай інфармацыі, якая ганіць рэпутацыю кітайскай кампаніі, не выяўлена».

Нам таксама не ўдалося выявіць інфармацыю аб скандалах у мінулым з прадуктамі кампаніі Сінафарм Груп.

А вось што да скандалаў вакол вакцыны SinoPharm Group - то такая інфармацыя ў адкрытым доступе маецца. У Будапешце (гэта Венгрыя) правялі даследаванне (праўда ўлады самі прызналі, што выбарка ў ім не была рэпрэзентатыўнай) сярод вакцынаваных людзей старэйшых за 60-гадовага ўзросту.

Даследавалі 1760 пажылых людзей, з іх 1230 былі вакцынаваны Сінафарм і аказалася што ў амаль 24%, прышчэпленых гэтай вакцынай - не аказалася антыцелаў. 

Па іншых вакцынах, працэнт быў нашмат ніжэйшы, гаворыцца ў заяве гарадскіх уладаў. Антытэл не выявілі ў 2 з 264 чалавек, прыфіты Пфайзер і 7 з 121, прышчэпленых Sputnik B. А, да прыкладу, ва ўсіх, прышчэпленых Астразенэка і Мадэрна, антыцелы прысутнічалі.

Дзеля аб'ектыўнасці, варта сказаць, што канфлікты на фоне вакцынавання ўзнікалі і ў іншых, згаданых намі, кампаній. Да прыкладу, У ЕС прыпыненне выкарыстання прэпарата AstraZeneca было выклікана паведамленнямі аб трамбозе і эмбаліі ў некаторых пацыентаў і некалькіх выпадках смерці. У красавіку з'явілася навіна, што кампанія Johnson \u0026 Johnson пасля паведамленняў аб тромбах у некалькіх вакцынаваных яе прэпаратам ад COVID ў ЗША вырашыла адкласці яго прымяненне ў Еўропе.

Таксама СМІ паведамлялі, што шэраг высокапастаўленых прадстаўнікоў Еўразвяза выступаў за найхутчэйшае ўхвалу выкарыстання вакцын Pfizer-BioNTech і Moderna. Так, еўракамісар па ахове здароўя Стэла Кірыякідэс прапаноўвала выкарыстоўваць вакцыны, абыходзячы нацыянальныя працэдуры іх сертыфікацыі. 

Што да заявы «Мінскай праўды» аб эфектыўнасці вакцыны Sinopharm. Ніякіх дадзеных, якія пацвярджаюць, што гэтая вакцына больш эфектыўная, чым, на думку супрацоўніка «Менскай праўды» «іншыя сумнеўныя», аўтар не прывёў.

Мы паглядзеліі дадзеныя СААЗ, і высветлілі, што гэта далёка не так. Эфектыўнасць вакцыны Сінафарм СААЗ ацэньвае ў 79% і супраць клінічна выяўленай інфекцыі, і супраць шпіталізацыі. Яна рэкамендавана толькі асобам старэйшыя за 18 гадоў. А што да яе бяспекі для пажылых, СААЗ адзначае, што дадзеныя на гэты конт пакуль вельмі абмежаваныя.

«Дадзеныя аб бяспецы для асоб старэйшыя за 60 гадоў носяць абмежаваны характар (паколькі колькасць прадстаўнікоў гэтай узроставай групы ў клінічных выпрабаваннях было нязначным)». 

А зараз параўнаем з «сумнеўнымі вакцынамі». Janssen таксама не рэкамендавана для асоб, малодшай 18. Але абарона ад шпіталізацыі ў яе складае 93,1%, а абарона ад умераных і цяжкіх сімптомаў хваробы – на ўзроўні 66,9%.

Вакцынай Pfizer СААЗ дазваляе вакцынаваць дзяцей, пачынаючы з 12 гадоў. А яе абарона ў адносінах да клінічна выяўленай інфекцыі ацэньваецца ў 95%. 

«Мадэрна» дазволена з 18 гадоў. Эфектыўнасць абароны ад ковід складае прыкладна 92%.

Выходзіць, што кітайская Синофарм па сваёй эфектыўнасці і бяспецы прыкладна супастаўная з Johnson \u0026 Johnson, а ўсе астатнія вакцыны - вышэй яе.

Брытанскі сайт часопіса Nature, аднаго са старэйшых і найбольш аўтарытэтных навуковых выданняў планеты, апублікаваў на галоўнай старонцы артыкул пра «Sputnik V». З яе прама вынікае, што расейцы зрабілі самую эфектыўную і ці не самую бяспечную вакцыну ад COVID-19. 

Што да «Sputnik», то мы сустракалі меркаванне, што гэтая вакцына, сапраўды, эфектыўная. Але СААЗ пакуль маўчыць з гэтай нагоды і не публікуе справаздачных дадзеных на яе рахунак.

Ва Украіне ўся пенсія ідзе на камуналку 

Тэма Украіны не сыходзіць з экранаў беларускага тэлебачання. Не даюць спакою тэлеканалу Беларусь-1 памеры яе камунальных тарыфаў з-за гаротнага становішча пенсіянераў.

«Сёння плацёжка за аднапакаёвую кватэру, ну няхай, дапусцім у горадзе Кіеве, яна будзе каля 80-70 даляраў. А пенсія таксама знаходзіцца, мінімальная пенсія, у памеры 70-80 долараў. Гэта значыць, што атрымліваецца, што аплаціўшы камунальныя паслугі, пенсіянер застаецца без грошай і няма ў яго магчымасці нават купляць прадукты. 

І вось з такімі поспехамі Украіна падыходзіць у восьмай гадавіне Майдана». 

Насамрэч украінскі пенсіянер не аддае ўсю сваю пенсію на аплату камунальных паслуг. Напрыклад, калі пенсіянер жыве адзін, і яго пенсія складае 2000 грыўняў, гэта значыць тыя самыя 75 долараў, то за камунальныя паслугі ён плаціць толькі 137 грыўняў ці 5 долараў. Астатняе за яго плаціць дзяржава. 

Ва Украіне большасць сем'яў, у якіх камунальныя выдаткі перавышаюць у сярэднім 15% сукупнага штомесячнага даходу, могуць атрымаць жыллёвую субсідыю.

Калі гэта больш за 15% ад даходу, то тады налічваецца падтрымка дзяржавы, калі менш за 15% - гэта абавязковы плацеж, які павінен аплаціць кожны, а калі больш за 15% даходу складаюць камунальныя паслугі, то дзяржава дапамагае і выплачвае гэтую розніцу. Субсідыі аўтаматычна атрымліваюць 2 млн украінцаў. На гэта з дзяржбюджэту марнуецца больш за 35 млрд грыўняў.

Колькі менавіта сям'я будзе плаціць за камунальныя паслугі, залежыць зусім не ад памеру гэтых паслуг, а ад памеру сярэднямесячнага сукупнага даходу гэтай сям'і. Для кожнай сям'і гэтая сума разлічваецца індывідуальна па спецыяльнай формуле. Спачатку ўлічваецца памер даходу ўсіх членаў сям'і за два кварталы, а потым вылічаецца сярэднямесячны даход на аднаго чалавека ў гэтай сям'і. І чым ён ніжэйшы, тым менш ім плаціць за камуналку

Напрыклад, калі пенсіянер жыве адзін і яго пенсія ўжо 4000 грыўняў (гэта значыць 150 даляраў), то за камуналку ён ужо павінен будзе заплаціць 550 грыўняў (гэта 20 долараў).

Субсідыя, праўда, пакладзена не ўсім: яе не дадуць тым, хто, да прыкладу, мае кватэру звыш 120 квадратных метраў або купіў машыну, якая падлягае дзяржаўнай рэгістрацыі і з даты выпуску якой прайшло менш за 5 гадоў. Але наўрад ці гэта тычыцца тых пенсіянераў, пра якіх казаў тэлеканал Беларусь-1.

Дашліце інфармацыю, якая выклікае ў вас сумневы — мы праверым

Іншыя публікацыі

Мукавозчык абвінаваціў апазіцыю ў атручванні вады перад выбарамі 2020 года. Як было насамрэч
Антыфэйк / фактчэк

Мукавозчык абвінаваціў апазіцыю ў атручванні вады перад выбарамі 2020 года. Як было насамрэч

Гаворка ідзе пра падзеі чэрвеня 2020 года, калі ў пяці раёнах Менску замест звыклай вады з-пад крана цякла мутная вадкасць з непрыемным пахам і смакам.

09 снежня 2024 Чытаць