Антыфэйк / фактчэк

19 лістапада 2021

Фэйкі тыдня: у Лондане прайшлі пратэсты супраць польскага генацыду, гарады Германіі выказалі жаданне прыняць бежанцаў

Тэлеканал «Беларусь-1» распавёў пра тое, як жыхары Вялікай Брытаніі абураныя паводзінамі Польшчы на мяжы

Тэлеканал «Беларусь-1» распавёў пра тое, як жыхары Вялікай Брытаніі абураныя паводзінамі Польшчы на мяжы.

«Незадаволенасць дзеяннямі заходніх краін усё больш распаўсюджваецца па Еўропе. У Лондане перад пасольствам Польшчы прайшла масавая акцыя ў падтрымку бежанцаў на беларуска-польскай мяжы. Людзі патрабавалі, каб польскія ўлады спынілі гвалт і далі людзям магчымасць трапіць у Нямеччыну. Аднак польскія дыпламаты просьбы не пачулі» – заявілі ў эфіры «Беларусь-1».

Цікава, раз акцыя была такой масавай, то чаму на фота з гэтага мерапрыемства намалявана толькі некалькі дзясяткаў чалавек?

Мы правялі сваё расследаванне і ўсталявалі, што акцыя ў падтрымку бежанцаў перад пасольствам Польшчы ў Лондане сапраўды праходзіла. Яе арганізавала Міжнародная федэрацыя іракскіх уцекачоў. На сваёй старонцы ў Facebook яны выклалі справаздачу аб гэтай акцыі і нават распавялі, што скандавалі пад сценамі амбасады. Лозунгі былі наступныя:

1) Ганьба Польшчы.

2) Правы бежанцаў – гэта правы чалавека.

3) Адкрыйце мяжы зараз!

4) Польшча і Беларусь адказныя за смерць бежанцаў.

Высветлілася, што пратэстоўцы незадаволеныя не толькі дзеяннямі Польшчы і іншых заходніх краін, але яшчэ і дзеяннямі самой Беларусі, на тэрыторыі якой гінуць уцекачы. Вось толькі пра гэта тэлеканал «Беларусь-1» вырашыў не гаварыць.

А яшчэ схлусіў, што еўрапейскія дыпламаты не пачулі просьбаў удзельнікаў акцыі. Самі пратэстоўцы паведамлялі, што прадстаўнік Федэрацыі іракскіх уцекачоў перадаў ліст прэм'ер-міністру Польшчы. Ну і зразумела, насуперак сказанага па «Беларусь-1», у ім не было патрабаванні пусціць бежанцаў менавіта ў Нямеччыну. Пратэстоўцы прасілі «размеркаваць іх па еўрапейскіх краінах».

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Тэмы

Гарады Нямеччыны выказалі жаданне прыняць уцекачоў

Тэлеграм-канал «Жоўтыя слівы» распаўсюдзіў інфармацыю аб тым, што нямецкія гарады гатовыя прыняць бежанцаў да сябе.

І ў пацверджанне сваёй заяве «жоўтыя слівы» далі скрыншот з нямецкага інтэрнэт-рэсурсу «NordBayern».

Праўда, абрэзалі пачатак матэрыялу, дзе гаворка ідзе пра афганскія горы Гіндукуш, а не беларуска-польскую мяжу. І дату публікацыі таксама вырашылі не паказваць-18 жніўня 2021 года. Гэта значыць, навіну трохмесячнай даўніны выдалі за свежую. І тычыцца яна прыёму бежанцаў з Афганістану пасля вываду адтуль амерыканскіх войскаў у жніўні гэтага года.

Гэты фэйк «жоўтых сліў» падхапілі Рыгор Азаронак, Людміла Гладкая і інфармацыйнае агенцтва «БЕЛТА».

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Каля 700 мігрантаў прарвалі беларуска-польскую мяжу

Тэлеграм-канал АТН таксама быў у гэтым заўважаны. 13 лістапада, спасылаючыся на неназваныя крыніцы ў Польшчы і Літве, паведаміў, што за ноч беларускую мяжу перасеклі 600-700 чалавек.

У гэты ж час афіцыйныя крыніцы і Літвы, і Польшчы, казалі пра адваротнае. Вось паведамленне з Twitter польскай памежнай службы пасля гэтай ночы:

Пераклад: «Мы зафіксавалі 223 спробы незаконнага перасячэння мяжы. Пастановы аб выездзе з Рэспублікі Польшча былі вынесеныя 77 чалавек. У апошні дзень было дзве спробы сілавога пераходу мяжы (Дубічы Касцёва і Калонія Клюкавічы)».

А Літоўская памежная служба паведаміла, што з паўночы пятніцы да суботы не пусціла ў краіну 144 мігранты з Беларусі. Пры гэтым, у ноч з суботы на нядзелю яшчэ 114 мігрантаў. Ні аб якіх прарывах мяжы ніхто не паведамляе.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Тэмы

Беларусь – адзіная краіна ва Усходняй Еўропе, якая захавала інавацыйныя вытворчасці

У газетах «Рэспубліка» і «Беларусь Сёння» выйшла нататка загадчыка аддзелу сацыялогіі дзяржаўнага кіравання Інстытуту сацыялогіі НАН Мікалая Шчокіна, дзе ён заявіў, што Саюзная дзяржава стала наймацнейшым канкурэнтам для ўсяго «калектыўнага Захаду».

«Беларусь – адзіная дзяржава на постсавецкай прасторы і ва Усходняй Еўропе, якая змагла захаваць і адначасова стварыць новыя інавацыйныя эканоміка-прамысловыя вытворчасці і навукова-тэхналагічныя цэнтры» – напісаў Шчокін.

Складана зразумець, што такое «эканоміка-прамысловыя вытворчасці» на мове сацыёлага, але мы вельмі засумняваліся, што ва ўсёй Усходняй Еўропе, акрамя Беларусі, больш ніхто не захаваў і не стварыў інавацыйных вытворчасцяў.

Мы зазірнулі ў «Global Innovation Index 2020». Трэба сказаць, што Беларусь усяго за год паднялася з 72-га да 64-га месца са 130 дзяржаў. Але пры гэтым у спісе яна ніжэй за ўсіх суседзяў. Наперадзе нас апынуліся нават Малдова і Украіна. Расея ў гэтым індэксе на 47-м месцы. З краін Усходняй Еўропы апярэдзіла ўсіх Чэхія, заняўшы 24-е месца.

У рэйтынгу інавацыйнай прадукцыі Беларусь заняла 61-е месца, Літва апынулася на 42-м, Польшча заняла 40-е, Расія-58-е. У рэгіёне «Усходняя Еўропа» зноў наперадзе Чэхія. Яна займае 17-е месца. Эстонія ў гэтым рэйтынгу на 20-м.

Куды лепш поспехі Беларусі ў катэгорыі «Высокатэхналагічнае і сярэдне-высокатэхналагічная вытворчасць». Беларусь тут займае 41-е месца і абышла Расею, Літву, Латвію, Эстонію. Але, усё ж, Польшча – на 37-м месцы, Чэхія – на 5-м, а Славакія – на 4-м месцы. Атрымліваецца, што Беларусь далёка не адзіная ва Усходняй Еўропе, хто захаваў і стварыў інавацыйныя і высокатэхналагічныя вытворчасці.

Зрэшты, Мікалай Шчокін з любой нагоды і ў любым кантэксце заяўляе, што «Беларусь – адзіная краіна на постсавецкай прасторы і ва Усходняй Еўропе», а далей проста дадае нейкае нібыта ўнікальнае дасягненне. Мы ўжо сабралі цэлую калекцыю такіх заяў Шчокіна.

Аб гістарычнай праўдзе: »Беларусь, мабыць, адзіная краіна на постсавецкай прасторы і ва Усходняй Еўропе, якая сапраўды ідзе шляхам гістарычнай праўды«.

Аб хрысціянскіх каштоўнасцях: «Беларусь – адзіная краіна ва Усходняй Еўропе, якая апынулася верная сваім гістарычным традыцыям і хрысціянскай праваслаўнай культуры».

Аб барацьбе з нацызмам: «Беларусь – адзіная краіна ва Усходняй Еўропе, якая паставіла перашкоду вось гэтаму нацызму».

Аб традыцыях: «У 2021 годзе мы адна з нямногіх краін, а можа, і адзіная, хто зараз стварае новую традыцыю і новае свята».

Аб рэлігійных і нацыянальных канфліктах: «Беларусь – адзіная краіна ў Еўропе і на постсавецкай прасторы, якая змагла пазбегнуць рэлігійных і нацыянальных канфліктаў».

Аб Саюзнай дзяржаве Беларусі і Расеі:»у цэлым Беларусь адна з нямногіх краін у свеце, якая не адступіла ад сваіх прынцыпаў і нацыянальных інтарэсаў і змагла рэалізаваць доўгатэрміновы геастратэгічны праект стагоддзя».

Аб Усебеларускім народным сходзе: «Беларусь – адзіная краіна, дзе праводзіцца Усебеларускі народны сход».

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Еўрапейцы не падтрымліваюць палітыку сваіх уладаў па пытанні мігрантаў

У перадачы «Клуб рэдактараў» Іван Эйсмант заявіў, што жыхары Еўропы не падтрымаюць палітыку сваіх уладаў па пытанні мігрантаў.

«Мне здаецца, што яны ўсе патрапілі ў кацёл, таму што падтрымкі насельніцтва яны вось у гэтай сітуацыі наўрад ці атрымаюць. Палякі, Зачыніўшы мяжу, зрабілі так, што па ўсім свеце разыходзіцца відэа, якое здымаем мы ў гэтым лагеры. Гэта відэа не можа спадабацца» – падзяліўся сваім меркаваннем Іван Эйсмант.

Але тут мы павінны Івана Эйсманта знерваваць. Газета «Rzeczpospolita» правяла апытанне грамадскай думкі, і на пытанне «Як вы ацэньваеце дзеянні ўрада ў сувязі з сітуацыяй на польска-беларускай мяжы (увядзенне надзвычайнага становішча, будаўніцтва плота)?» 39% адказалі, што падтрымліваюць дзеянні ўрада, 36% адказалі, што не падтрымліваюць, і 25% не маюць меркавання з гэтай нагоды. А на пытанне «Ці лічыце вы, што сітуацыя на польска-беларускай мяжы ўяўляе пагрозу бяспецы Польшчы?» 69,5% апытаных адказалі «Так», 15% адказалі «Не» і 15,4% не маюць меркавання на гэты конт.

У Літве апытанне па тэме мігрантаў праводзілі яшчэ ў жніўні. Былі апытаныя 1000 рэспандэнтаў. Іх спыталі: як лепш за ўсё выйсці з крызісу з нелегальнымі мігрантамі? Апытанне паказаў, што 33% рэспандэнтаў лічаць лепшым выхадам з крызісу – будаўніцтва плота на мяжы. 17% лічаць патрэбным аказаць ціск на Ірак, каб ён спыніў палёты ў Менск, 14% прапаноўвалі размясціць частку мігрантаў у іншых краінах ЕЗ, 12% лічу самым эфектыўным плаціць мігрантам грошы, каб яны вярнуліся дадому. 10% прапанавалі пачаць перамовы з Лукашэнкам і толькі 3% жыхароў Літвы лічаць, што мігрантаў варта прыняць у сябе. Гэта значыць, пераважная колькасць літоўцаў не гатовыя прымаць мігрантаў на сваёй тэрыторыі.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Іншыя Антыфэйкі / фактчэкі