Антыфэйк / фактчэк

10 снежня 2021

Фэйкі тыдня: выдаткі на «сацыялку» у Беларусі больш, чым дзе-небудзь яшчэ. Менск у міграцыйным крызісе на беларуска-польскай мяжы не вінаваты. Беларускі саюз журналістаў стаў меркай прафесійнай этыкі

Тэлеграм-канал «Жоўтыя слівы» вырашыў прапіярыць дзяржаўны Беларускі саюз журналістаў

Тэлеграм-канал «Жоўтыя слівы» вырашыў прапіярыць дзяржаўны Беларускі саюз журналістаў, заявіўшы, што ў гэтай супольнасці прытрымліваюцца галоўнага правіла: пішы і кажы прыгожа.

Мы вырашылі зрабіць невялікую падборку, якая пакажа, як гэтаму правілу на самай справе ідуць рэдактары «Жоўтых сліў» і супрацоўнікі дзяржаўных тэлеканалаў.

«Ты істота, смуродны гной, жадаю табе і ўсёй тваёй Еўракамісіі на сабе адчуць літоўскі гуманізм: каб цябе згвалтавалі, збілі па галаве, па грудзях, па спіне да страты прытомнасці, а потым засунулі ў спальны мяшок і выкінулі на беларускую мяжу» – выступіў Рыгор Азаронак у сваёй аўтарскай праграме «Таемныя спружыны палітыкі».

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Віны Беларусі ў сітуацыі з мігрантамі няма

Дэпутат Палаты прадстаўнікоў і лідар партыі ЛДПБ Алег Гайдукевіч у эфіры тэлеканалу «Беларусь-1» заявіў, што ніякай віны Беларусі ў сітуацыі, якая склалася на мяжы з мігрантамі, няма.

«Ніводная міжнародная арганізацыя не зрабіла выснову пра віну Беларусі, наадварот, кажуць, што вінаватая Польшча, а яны абмяркоўваюць Увядзенне наступнага пакета санкцый у дачыненні да Беларусі» – заявіў Гайдукевіч у эфіры «Беларусь-1».

У кастрычніку даследчыкі міжнароднай арганізацыі «Human Rights Watch» пабывалі па абодва бакі беларуска-польскай мяжы, паразмаўлялі з мігрантамі і выпусцілі спецыяльны даклад. Вось цытата з яго:

«Польскія ўлады адштурхваюць тых, хто спрабуе пераправіцца, або адціскаюць тых, каму спачатку ўдаецца пераправіцца. Беларускія афіцыйныя асобы збіваюць і затрымліваюць тых, хто вяртаецца, і прымушаюць іх зноў паспрабаваць перабрацца ў Польшчу, у той жа час не дазваляючы ім у большасці выпадкаў з'ехаць у іншыя месцы ў Беларусі ці вярнуцца ў свае краіны. Беларусь і Польшча падзяляюць адказнасць за гэты чалавечы крызіс».

Згодна рэзалюцыі Парламенцкай Асамблеі Савету Еўропы, міграцыйная напружанасць на мяжы Беларусі з чальцамі Савету Еўропы (СЕ) і Еўразвязу створана штучна. Такія дзеянні афіцыйнага Менску Парламенцкая асамблея называе «гібрыднай атакай» і «асуджае любое выкарыстанне мігрантаў, уцекачоў і просьбітаў прытулку ў палітычных мэтах».

ЗША, Вялікая Брытанія і краіны ЕЗ у Савеце Бяспекі ААН лічаць, што міграцыйны крызіс на мяжы з Польшчай створаны Беларуссю, і асуджаюць за гэта краіну. Пра гэта гаворыцца ў сумеснай заяве названых краін па выніках закрытых кансультацый у Савеце Бяспекі ААН.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Беларусь – адзіная краіна, якая траціць на сацыялку 40% бюджэту

Журналістка тэлеканалу «Беларусь-1» Марыя Пятрашка пабывала на саміце АБСЕ і паразмаўляла там з Вольгай Карач. Падчас іх гутаркі высветлілася, што Марыя перакананая, маўляў, Беларусь – адзіная краіна ў свеце, якая выдаткоўвае на сацыяльную сферу 40% дзяржаўнага бюджэту. 

Вось яе аргумент у размове з Вольгай Карач:

«40% бюджэту Беларусі ідзе на сацыяльныя патрэбы. У сэнсе не важна? Назавіце мне яшчэ адну краіну».

Мы назавем Марыі Пятрашке нават тры такія краіны. Гэта пры тым, што мы зазірнулі ў бюджэты толькі гэтых адвольна выбраных намі краінаў, гэта значыць – іх можа быць значна больш.

Вось структура выдаткаў беларускага бюджэту на 2021 год. Амаль 45% расходнай часткі кансалідаванага бюджэту ідзе на адукацыю, ахову здароўя, сацыяльную палітыку, культуру і спорт. Тут Марыя не памылілася.

Адкрываем бюджэт Нямеччыны на 2021 год. На фінансаванне Міністэрства працы і сацыяльных пытанняў накіроўваецца больш за 30% выдаткаў, на Міністэрства аховы здароўя – 9% з лішнім, на Міністэрства па пытаннях сямʼі – больш за 2%, на Міністэрства адукацыі і даследаванняў – амаль 4%. Разам – больш за 45% бюджэту Нямеччыны ідзе на сацыяльную сферу. Гэта значыць, што гэтая краіна вылучае на сацыяльную палітыку прапарцыйна большую частку свайго бюджэту, чым Беларусь, і несувымерна больш у абсалютных чыслах.

А цяпер пераходзім да бюджэту Расеі. РБК, спасылаючыся на Мінфін, паведамляў, што за 2021 год на сацыяльную сферу там выдаткуюць-40% бюджэту – гэта значыць гэта тая ж лічба, пра якую казала Марыя Пятрашка.

І нават ва Украіне гэты паказнік вышэй 40%. Ахова навакольнага асяроддзя – 0,41%, ахова здароўя – амаль 12%, духоўнае і фізічнае развіццё – 1%, адукацыя – каля 5%, сацыяльная абарона і сацыяльнае забеспячэнне – амаль 25%. Разам – больш за 42% бюджэту Украіны ідуць на сацыяльныя патрэбы грамадства.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Лукашэнка не ведаў, што беларускія самалёты не лятаюць у Крым

У інтэрвʼю Дзмітрыю Кісялёву Аляксандр Лукашэнка заявіў, што ён не ведаў пра тое, што беларускія самалёты не лётаюць у Крым.

«А хіба мы не лётаем у Крым? Шчыра кажучы я нават не ведаў, што мы не лятаем у Крым» – адказаў Лукашэнка на пытанне Кісялёва аб тым, калі Белавія паляціць у Крым.

Альбо ў Аляксандра Лукашэнкі дрэнна з памяццю, альбо ён папросту хлусіць. Мы знайшлі іншае яго выказванне на гэтую тэму, якое сведчыць аб тым, што ён пра гэта выдатна дасведчаны. Гэтае відэа на «БЕЛТА» было апублікаванае яшчэ 1 чэрвеня гэтага года.

«Украіна закрыла для нас неба. У нас ёсць свой санаторый у Крыме, у Місхоры, куды людзі заўсёды ездзілі, лёталі. Каб не абвастраць адносіны, мы праз Украіну, хто на цягніку, хто на аўтамабілі, хто на самалёце. Цяпер закрылі неба. Я сказаў Пуціну: «Ты падумай, як нам трапіць у Крым. Не праз Польшчу ж мы паляцім: туды таксама не пускаюць. Трэба прапрацаваць пытанне, каб даставіць нашых людзей у Крым. Прапрацуйце з міністрам транспарту Расеі і далажыце» – заяўляў Лукашэнка.

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

«Белавія» вымушана вярнуць самалёты

Новы пакет санкцый, у які ўвайшла нацыянальная кампанія «Белавія», прымусіў яе вярнуць самалёты, якія былі набыты ў лізінг. Тым самым скараціць свой паветраны флот удвая з 29 да 15 самалётаў.

Іван Эйсмант у перадачы «Клуб рэдактараў» пракаментаваў гэта наступным чынам:

«Мяне павесяліла, як рэшткі нашых псеўданезалежных СМІ доўга разважалі як «Белавія» абрынецца, калі ў яе забяруць самалёты, якія былі ў лізінгу. І высветлілася, што Чаргінец даўно аддаў гэтыя самалёты і новыя купіць паспеў. І нічога не змянілася».

Гэта не так. Нічога Чаргінец на той момант не набыў. Паводле афіцыйнага паведамлення «Белавія», размешчанага на яе сайце, авіякампанія толькі планавала гэта зрабіць. І тое – бліжэй да лета 2022-га года. Вось цытата з гэтага паведамлення:

«Авіякампанія змушана скараціла парк паветраных судоў. На дадзены момант флот авіякампаніі складаецца з 15 самалётаў, што цалкам дастаткова для выканання ўсіх запланаваных рэйсаў у зімовым сезоне – як рэгулярных, так і чартарных. Да летняга сезону «Белавія» плануе папоўніць флот за кошт набыцця самалётаў ва ўласнасць, а таксама заключэння дагавораў лізінгу з кампаніямі, якія не зʼяўляюцца рэзідэнтамі ЕЗ».

Абярыце тэгі

Абярыце даты выкрыцця фэйкаў
Тып
Тэрыторыя
Крыніца
Асобы
Тэмы

Іншыя Антыфэйкі / фактчэкі